Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Alerji ve Ä°mmünoloji Uzmanı Prof. Dr. Emin Özkaya, Dünya Astım Günü dolayısıyla yaptığı yazılı açıklamada, solunum yollarında tekrarlayıcı öksürük, hırıltı, hışıltı ve nefes darlığı ile karakterize bir akciÄŸer hastalığı olan astımın, modernleÅŸmenin bir sonucu olduÄŸunu dile getirdi.

Günümüzde gizli bir astım hastalığı salgını bulunduÄŸuna dikkati çeken Özkaya, ÅŸunları kaydetti:

"Astımın salgın boyutunda görülme sıklığının artmasını sadece genetik nedenlere dayandırmak doÄŸru olmaz. Astım; yaygın plastik ürün, deterjan ve temizlik malzemesi kullanımı, hızlı ÅŸehirleÅŸme ve sanayileÅŸmeyle birlikte artan çevre ve hava kirliliÄŸi, hazır gıda tüketiminin artması, fast food tarzı beslenmenin artması, yaÅŸam alanlarındaki yetersiz havalandırma, hareketsiz yaÅŸam, sezaryen doÄŸumların artması, aşırı antibiyotik kullanımı gibi birçok nedeninin bir yansımasıdır.

Bazı sayılar vermek gerekirse özellikle geliÅŸmiÅŸlik düzeyi yüksek batı ülkelerinde toplumun yüzde 30-35'i (her 3 kiÅŸiden biri) astım hastasıdır. 2000 yılında Ä°stanbul'da çocuklarda astım sıklığı yüzde 9,8 iken, 2015 yılında yüzde 22'ye ulaÅŸmış, yani son 15 yılda iki kat artış göstermiÅŸtir. Bu da demek oluyor ki, Ä°stanbul'da her 5 çocuktan biri astım hastası."

Özkaya, Ankara'da ise 2000'li yıllarda astım hastalığının görülme sıklığının yüzde 7 iken, 2015 yılında yüzde 18'e ulaÅŸarak 3 katına çıktığını ifade ederek, yine 2015 yılında Mersin'de 40 olan söz konusu oranın, Ä°zmir 42 ve Van'da 7 olarak belirlendiÄŸini dile getirdi.

EV Ä°ÇERÄ°SÄ°NDE MARUZ KALINAN KÄ°MYASALLAR RÄ°SK OLUÅžTURUYOR

Hava kirliliÄŸi ve sanayileÅŸmenin artmasıyla astım hastalığının görülme sıklığının da arttığını belirten Özkaya, ÅŸunları ifade etti:

"Hava kirliliÄŸi, astımın en önemli 3 tetikleyicisinden belki de en önemlisidir. Egzoz gazlarının özellikle dizel partiküllerinin yoÄŸunluÄŸu ile astım sıklığı ve astım ÅŸikayetleri arasında doÄŸrudan bir iliÅŸki bilimsel olarak da ispatlanmıştır. Bundan dolayıdır ki bazı Avrupa ülkeleri, artık dizel yakıt kullanımını yasaklamıştır. Aşırı hava kirliliÄŸi, astım için hem doÄŸrudan (gaz partiküllerine baÄŸlı) hem de dolaylı olarak (polen ve hayvan tüyleri için taşıyıcı görevi yaparak) önemli bir risk faktörüdür. Ancak büyük ÅŸehirlerdeki hava kirliliÄŸi kadar astım hastaları için risk oluÅŸturan bir baÅŸka konu baÅŸlığı da ev içerisinde maruz kalınan kimyasallardır.

Bunlar, oda parfümleri ve kokuları, çamaşır ve bulaşık makinesi deterjanları ile yumuÅŸatıcıları, çamaşır suyu ve diÄŸer temizlik malzemeleri, boya ve cilalar, böcek ve sinek kovucu spreylerin yanı sıra ev döÅŸemesinde kullanılan sentetik kumaÅŸlar, muÅŸambalar, yer döÅŸemeleri ve mobilyalardır. Astım hastalığının artışına neden olan bir diÄŸer neden ise plastik kullanımının artması oldu. Gıda ve içeceklerin paketlenmesinde kullanılan plastikler, beslenme esnasında solunum yoluna nüfuz ediyor, bu da beraberinde alerji ve astım gibi hastalıkları meydana getiriyor."

TEDAVÄ° EDÄ°LEBÄ°LÄ°R

Prof. Dr. Özkaya, astımın tedavi edilebilir bir hastalık olduÄŸunu dile getirerek, "Çocukluk çağı astımı, eriÅŸkin astımından çok farklıdır. Çocukluk çağındaki astımlı hastalarımızın yaklaşık yüzde 70-80'i, ergenlik döneminde hastalığı atlatabilmektedir. Astım tedavisinde kullanılan ilaçların çok büyük kısmı kortizon içeriyor. Bu durum ailelerde tedirginlik yaratabiliyor. Ancak bu ilaçlar, usulüne uygun olarak, uygun doz ve süre ile verildiklerinde, tedavide çok faydalı olup hayat kalitesini yükseltiyor. Sprey ya da toz halindeki bu ilaçlar, bronÅŸlara ve küçük hava yollarına giderek etki yapmakta, ancak vücudun diÄŸer organlarına gitmediÄŸi veya çok düÅŸük oranda kana karıştığı için yan etki ihtimali azalmaktadır. Çocukluk çağı astımında, alerji aşılarının uygulanması da bir tedavi seçeneÄŸi olup vücutta alerjik reaksiyonlara neden olan maddelerin belirli zaman aralıkları ile verilmesi esasına dayanır. Ancak bu aşı uygulaması, bu konunun eÄŸitimini almış alerji uzmanları tarafından yapılmalıdır." açıklamasında bulundu.