Ä°srail, 13 Haziran'da Ä°ran'ın farklı kentlerindeki nükleer tesisler baÅŸta olmak üzere ordunun üst komuta kademesini de hedef olan geniÅŸ çaplı saldırılar düzenledi. Ä°ran Genelkurmay BaÅŸkanı, Devrim Muhafızları Genel Komutanı ve bazı üst düzey komutanlar ile 9 nükleer bilim insanı saldırılarda ölürken, toplam sivil kaybı 78 olarak açıklandı. Ä°ran ordusunun Ä°srail'e balistik füzelerle yaptığı misillemede ilk belirlemelere göre 3 kiÅŸi öldü 91 kiÅŸi yaralandı.

Ä°srail'in Tel-Aviv ÅŸehrini balistik füzeler ile vuran Ä°ran Ä°slam Cumhuriyeti Ordusu, resmi sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada Hürmüz BoÄŸazı'nı ikinci bir duyuruya kadar kapattığını duyurdu. Açıklamada, 'BaÅŸka bir duyuruya kadar Hürmüz BoÄŸazı'ndan hiçbir geminin geçiÅŸine izin verilmiyor' ifadelerine yer verildi.

Ä°ran'ın bu hamlesi ile Ä°srail ve Ä°ran'ın karşılıklı saldırılarının ardından yüzde 7 artan petrol fiyatlarının da yükselmesi bekleniyor.

Basra Körfezi'nin aÄŸzındaki dar bir su yolu olan Hürmüz BoÄŸazı, Orta DoÄŸu'daki petrol ve LNG üretimini Umman Denizi ve Hint Okyanusu üzerinden dünya pazarlarına baÄŸlıyor.

Hürmüz BoÄŸazı, küresel petrol ticaretinin yaklaşık üçte birinin saÄŸlandığı kritik bir deniz yolu olarak öne çıkıyor. Orta DoÄŸu'daki petrol üreticilerinin saÄŸladığı günlük 17-20 milyon varil ham petrol ve kondensat, Hürmüz BoÄŸazı üzerinden küresel piyasalara sevk ediliyor.

Uluslararası Enerji Ajansı verilerine göre, petrol hacminin yaklaşık yüzde 70'i bu yolla Asya'ya ulaşıyor. Özellikle Çin, Japonya, Hindistan, Güney Kore, Singapur, Tayland, Pakistan ve Filipinler, Hürmüz BoÄŸazı'ndaki petrol tedarikinin ana alıcıları arasında yer alıyor.

Katar ve BirleÅŸik Arap Emirlikleri'nin LNG gemilerinin neredeyse tamamı da küresel LNG ticaretinin yüzde 20'sinin saÄŸlandığı bu noktadan uluslararası piyasalara ulaşıyor. Avrupa, Hürmüz BoÄŸazı'ndan saÄŸlanan LNG tedarikinin ana alıcıları arasında yer alıyor.

Küresel petrol ve LNG ticareti için kilit önemde olan Hürmüz BoÄŸazı, Ä°srail'in Ä°ran'a saldırılarının ardından yeniden piyasaların odak noktasına yerleÅŸti. Ä°ran, daha önceki gerilimlerde Hürmüz BoÄŸazı'nı kapatabileceÄŸi söylemiÅŸti ama böyle bir durum henüz yaÅŸanmadı.

Ancak Ä°srail'in Ä°ran'a son saldırıları sonrası daha geniÅŸ çaplı bir çatışma yaÅŸanabileceÄŸi ihtimali, Hürmüz BoÄŸazı'nın kapatılabileceÄŸine iliÅŸkin endiÅŸeleri artırıyor. Petrol ve LNG arzında aksama yaÅŸanabileceÄŸine yönelik endiÅŸeler, petrol ve doÄŸal gaz fiyatlarını yukarı yönlü destekliyor.

Ä°ngiltere Deniz Ticaret Organizasyonu (UKMTO), çarÅŸamba günü yaptığı açıklamada, Orta DoÄŸu'da artan gerilimin, kritik su yollarında askeri faaliyetleri tırmandırabileceÄŸi ve deniz taşımacılığını olumsuz etkileyebileceÄŸi uyarısında bulunmuÅŸtu.

Baltık ve Uluslararası Denizcilik Konseyi (BIMCO) uzmanları da gerçekleÅŸecek herhangi bir saldırının gerilimi tırmandırma ve deniz taşımacılığını doÄŸrudan etkileme potansiyeline sahip olduÄŸunu bildirmiÅŸti.

Öte yandan, bazı analistler, Ä°ran'ın Hürmüz BoÄŸazı'nı kapatmamak için güçlü ekonomik gerekçeleri olduÄŸunu düÅŸünüyor. Ülkenin neredeyse tüm petrol ihracatı bu boÄŸazdan geçmek zorunda ve Ä°ran'ın önemli ticaret ortağı Çin'in petrol ithalatının da büyük kısmı Hürmüz BoÄŸazı'ndan saÄŸlanıyor.

Küresel Risk Yönetimi AraÅŸtırma BaÅŸkanı Arne Lohmann Rasmussen, LinkedIn hesabından yaptığı paylaşımda, petrol piyasası açısından "en büyük kabusun" Hürmüz BoÄŸazı'nın kapanması olacağını ifade etti.

Ä°ran'ın bu dar geçiÅŸ noktasını kapatması halinde küresel petrol akışının yüzde 20'sinin etkilenebileceÄŸini kaydeden Rasmussen, boÄŸazın kapanması durumunda petrol fiyatlarının 100 dolara kadar çıkabileceÄŸi uyarısında bulundu.

Petrol fiyatları Ä°srail'in Ä°ran'a saldırmasıyla gün içinde yüzde 7'den fazla yükselerek 73,58 dolara kadar çıktı ve yaklaşık 5 ayın en yüksek seviyesini gördü.

#Ä°ran , #Hürmüz BoÄŸaz , Deniz TrafiÄŸi , Ä°srail ,Kapama