Almanyada Federal Meclis, 1915 olaylarını soykırım olarak niteleyen tasarıyı onayladı. Türkiyenin sert tepki gösterdiği tasarının oylandığı oturuma Almanya Başbakanı Angela Merkel katılmadı. Karar tasarısı, bir ret ve bir çekimser oyla kabul edilirken, bundan böyle Almanyada soykırım ifadesinin, ders kitaplarına da gireceği belirtiliyor.
TÜRKİYEDEN İLK TEPKİ: YOK HÜKMÜNDEDİR
Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, tasarının onaylaması ile ilgili olarak Twitter hesabından, Almanya Parlamentosunun çarpıtılmış ve mesnetsiz bir takım iddiaları soykırım olarak kabullenmesi tarihi bir hatadır. Almanya Parlamentosunun bu tasarıyı kabul etmesi Türkiye ile Almanya arasındaki dostluk ilişkisine yakışan bir karar değildir. Türkiye için bu karar yok hükmündedir. Bu mesele siyasetçilerin ya da parlamentoların değil, bilim adamlarının ve tarihçilerin neticeye kavuşturması gereken bir meseledir. Türkiye olarak bu karara her platformda gereken cevabı elbette vereceğiz açıklamasında bulundu.
ANKARA, BÜYÜKELÇİYİ GERİ ÇAĞIRDI
Oylamanın hemen ardından Türkiyeden beklenen hamle geldi ve Berlin Büyükelçisi Hüseyin Avni Karslıoğlu, İstanbula çağrıldı.
Karslıoğlu, THYye ait tarifeli uçakla Berlin Tegel Havalimanından TSİ 16.02de İstanbula hareket etti. Karslıoğlunu, eşi Gamze Karslıoğlu, oğlu Mehmet Ali, Elçi Müsteşarı Ufuk Gezer ve THY Berlin Müdürü Nurullah Oğuz uğurladı.
BAŞBAKAN YILDIRIM: BU MİLLET HİÇ KİMSEDEN EMİR ALMADI
Başbakan Binali Yıldırım, Alman Federal Meclisinin Ermeni iddialarına ilişkin kararına ilişkin, Bu karar hatalı bir karardır. Türk milletinin geçmişi bellidir. Bu millet, geçmişiyle övünen bir millettir. Bizim geçmişimizde yüz kızartacak, başımızı öne eğdirecek hiç bir olay yoktur. dedi.
Başbakan Yıldırım, Türkiyenin Almanya Büyükelçisini istişareler için Türkiyeye geri çağırdık. Tabii ki karar metnini kapsamıyla gördükten sonra atılacak adımları atmakta bir saniye bile tereddüt etmeyiz. Bu millet hiç kimseden emir almadı, hiç kimseye boyun eğmedi, biz Allahın önünde eğiliriz, milletimiz ne isterse onu yerine getiririz. diye konuştu.
CHP: BİZİM İÇİN HÜKÜMSÜZ VE GEÇERSİZDİR
CHP Genel Başkan Yardımcısı Öztürk Yılmaz ise, Almanya Federal Meclisinin bugün yapmış olduğu oylamada, 1915 olaylarını Soykırım olarak niteleyen karar tasarısını kabul etmesinden derin üzüntü duyuyor ve bunu şiddetle kınıyoruz. Karar; bizim açımızdan hükümsüz ve geçersizdir dedi.
TBMM DIŞİŞLERİ KOMİSYONU: KABUL EDİLEBİLİR YANI YOK
TBMM Dışişleri Komisyonu: Federal Meclisin gerçekleri gözardı ederek, kendisini tarihçilerin ve uluslararası mahkemelerin yerine koyup tarih yazarak soykırım gibi çok ciddi bir suç iddiasıyla hüküm vermeye kalkışmasının tutarlı ve kabul edilebilir bir yanı bulunmamaktadır.
AK PARTİ DEKLARASYON ÖNERECEK
Almanya Parlamentosunun Soykırım kararı sonrası AK Parti Mecliste ortak deklarasyon önerecek.
ALMANYA BAŞBAKANI MERKEL: İLİŞKİLERİMİZ GÜÇLÜDÜR
Almanya Başbakanı Merkel ise, Türkiye ile ilişkilerimiz kapsamlı ve güçlüdür ifadesini kullandı.
NATO GENEL SEKRETERİNDEN AÇIKLAMA
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg: Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin bir an önce normalleşmesini arzu ediyoruz
KOALİSYONUN ORTAK KARAR TASLAĞI
Koalisyonu oluşturan Hıristiyan Birlik partileri ve Sosyal Demokrat Parti (SPD) ile muhalefetteki Yeşillerin ortak karar taslağı, 1915 ve 1916 yıllarında Osmanlı İmparatorluğunda Ermenilere ve diğer Hristiyan azınlıklara uygulanan soykırımın hatırlanması ve anılması başlığını taşıyor ve 1915 olayları taslakta ilk kez soykırım olarak nitelendiriliyor.
Oturumu izlemeye gelen Ermeniler, tasarının kabul edilmesinin ardından, üzerinde Almanca Teşekkürler (Danke) yazan pankartlar kaldırdılar.
Oturum, geçen yıl 1915 olaylarını soykırım olarak nitelendiren Federal Meclis Başkanı Norbert Lammertin konuşmasıyla başladı.
Alman İmparatorluğunun da suç ortaklığı yaptığını belirten Lammert, 100 yıl önce yaşananlardan bugünkü Türk hükümeti sorumlu değil. Ama gelecek için sorumluluk taşıyor dedi.
Lammert, Alman parlamentosu ve parlamenterlere yönelik tehditlerin kabul edilemeyeceğini söyledi ve Tehditleri kabul etmeyeceğiz ve yılmayacağız diye konuştu.
Oturumda konuşan Sosyal Demokrat Parti dış politika sözcüsü Rolf Mützenich, Nereden gelirse gelsin. Bizi tehditlerle sindirmelerine izin vermeyiz dedi. 1915 olaylarını soykırım diye niteleyen Mützenich, kıyımın savaş esnasında olmasının soykırımı dışlamayacağını savundu. Mützenich Almanyanın suç ortaklığını da vurguladı.
TASLAK NE DİYOR?
Karar taslağında Alman hükümeti, 1915-1916 yıllarında Ermenilere yönelik sözde sürgün ve imha politikası ile Alman İmparatorluğunun rolü konusunda kamuoyunun kapsamlı olarak aydınlatılması çalışmalarına katkı sağlamaya ve Türkiye ile Ermenistan arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesi ve iki halk arasında barışma sürecini ileriye taşıyacak faaliyetleri desteklemeye çağrılıyor.
Taslakta sözde sürgün ve katliamın dönemin Jön Türk hükümetinin talimatıyla gerçekleştirildiğine dikkat çekilerek sürgün ve katliamlardan Asuriler, Süryaniler ve Keldaniler gibi diğer Hristiyan azınlıkların da etkilendiğine yer veriliyor.
Karar taslağında, o dönem Osmanlı İmparatorluğunun askeri müttefiki konumundaki Alman İmparatoruğunun, Alman diplomat ve misyonerlerin organize sürgün ve imha uygulamalarıyla ilgili verdikleri bilgilere rağmen, insanlığa karşı işlenen bu suçu durdurmaya çalışmayarak yüz kızartıcı bir rol oynadığı kaydediliyor.
AK PARTİ DEKLARASYON ÖNERECEK
Almanya parlamentosunun Soykırım kararı sonrası AK Parti Mecliste ortak deklarasyon önerecek.
TÜRKİYENİN TEPKİSİ NE OLACAK?
Alman Federal Meclisindeki soykırım oylaması, ilişkilerin mülteci mutabakatı nedeniyle hassas olduğu bir döneme denk geldi. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Almanya Başbakanı Merkel ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiklerini belirterek, Biz bu konuda rahatız. Bize bu şekilde yaklaşım gösterenler aslında iki ülke arasındaki gerek diplomatik gerek siyasi, gerek askeri... Bütün bunları zedeler. Öyle zannediyorum ki bunların hepsi düşünülecektir açıklaması yapmış, çıkacak kararın Türkiye açısından bir bağlayıcılığının bulunmayacağını vurgulamıştı.
Başbakan Binali Yıldırım da oylamayı çok saçma diye nitelendirerek, tasarının kabul edilmesi durumunda Almanya ile ilişkilerin zedeleneceğine şüphe bulunmadığını söyledi.
ALMANYANIN İDDİASI: İLİŞKİLERE KALICI OLUMSUZ BİR ETKİ YAPMAZ
Alman siyaset çevreleri ise geçmişteki örneklere bakarak Türkiyeden ilişkileri ciddi bir şekilde etkileyecek aşırı bir tepki gelmeyeceğinden yola çıkıyor. Son olarak Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Martin Schäfer, Meclisin bir kararının Türkiye ile ilişkilere kalıcı olumsuz etki yapmasını beklemediğini kaydetti.
Meclis oylaması öncesinde Alman siyasetinde Türkiye ile gerilimi yatıştırmaya yönelik ifadeler öne çıkıyor. Hristiyan Birlik partileri meclis grup başkanvekili Franz Josef Jung, Konu, herhangi birini sanık sandalyesine oturtmak değil derken, Türkiyeden aşırı tepki gelmemesini umduğunu kaydetti.
SPD meclis grubu idari amiri Christine Lambrecht de parti olarak karar tasarısını Ankaraya yönelik bir adım olarak görmediklerini belirterek, Konu, mevcut hükümeti eleştirmek değildir diye konuştu.
20Yİ AŞKIN ÜLKEDE KABUL EDİLMİŞ DURUMDA
Avrupa Parlamentosu 1987 yılında Ermenilere yönelik tehcir ve katliamı soykırım olarak sınıflandırmış, ardından aralarında Fransa, Rusya, İsveç, Hollanda, Belçika ve İsviçrenin de bulunduğu çok sayıda ülkenin parlamentosunda benzer kararlar oylanarak kabul edilmişti. Son olarak Brezilya, Lüksemburg ve Avusturya parlamentoları, 1915 olaylarını soykırım olarak tanıdı.
Hristiyan aleminin ruhani lideri Papa Françesko da geçen yıl 1915 olaylarının 100üncü yıldönümü vesilesiyle Vatikanda düzenlediği ayinde 20nci yüzyılın ilk soykırımı ifadesini kullandı. Almanyada da Cumhurbaşkanı Joachim Gauck geçen yıl 1915 olaylarının 100üncü yıldönümünde soykırım kelimesini telaffuz etti.
