Bosna Hersekte 1992-1995 yılları arasında yaşanan kanlı savaş sırasında ülkedeki Sırpların siyasi liderliğini üstlenen Radovan Karadzicin, aralarında soykırımın da bulunduğu 11 ayrı şuçtan yargılandığı davada karar bugün açıklanacak.
Savaşın ardından uzun yıllar Dragan Dabic kimliğiyle özgürce yaşayan Karadzic, Sırbistan güvenlik güçlerinin operasyonunda 21 Temmuz 2008de başkent Belgradda tutuklanmış, 30 Temmuz 2008de ise yargılanmak üzere Laheydeki Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesine (ICTY) sevk edilmişti.
250 bin kişinin ölümünden sorumlu olan Sırp katil Radovan Karadzic, 2008 yılında, kocakarı ilaçları satan bir doktor kılığında yakayı ele vermişti (soldaki haliyle). Alternatif tıpla hastaları iyileştirdiğini iddia eden Karadzic, bir belediye otobüsünde yakalanmıştı
3 Mart 2009da ilk kez hakim karşısına çıkan Karadzic, hakkındaki suçlamalara ilişkin açıklama yapmazken, avukatı ise müvekkilinin kendisini masum hissettiğini aktarmıştı.
2009 yılında başlayan davada 337si savcılığın, 248i ise savunmanın olmak üzere toplam 585 tanık dinlenirken, savcılığın hazırladığı iddianamede Karadzic, ikisi soykırım, beşi insanlığa karşı suç, dördü ise savaş yasalarına aykırı davranmak kategorisine giren 11 ayrı suçtan yargılanıyor.
İddianamede Karadzicin, 1991-1995 yılları arasında, işaret edilen suçları işlediği belirtilirken, amacının ise Bosna Hersekte Müslüman ve Hırvat nüfusu tamamen ortadan kaldırmak olduğu ifade ediliyor. Karadzicin bu süre içerisinde, kontrolündeki birliklerin katliam yaptığından haberdar olduğuna/olabileceğine işaret edilirken, buna rağmen işlenen suçları engellemek için hiçbir önlem almadığı kaydediliyor.
Savcılık makamı ayrıca, Srebrenitsanın yanı sıra Kljuc, Bijelina, Prijedor, Vlasenica, Foça ve Banja Luka bölgelerinde de Müslüman ve Hırvat nüfusun katledilmesinden, bu kimselerin özel mülklerinin yok edilmesinden, camiler de dahil olmak üzere birçok dini ve kültürel yapının imha edilmesinden, başkent Saraybosnadaki sivil halka yönelik özellikle keskin nişancıların gerçekleştirdiği cinayetlerden ve şehre yönelik havan topu saldırılarından da Karadzicin sorumlu olduğunu iddia ediyor.
KARAR, ÜLKENİN GELECEĞİ İÇİN ÖNEMLİ
Karadzic hakkında mahkemenin vereceği karar gerek ülkenin geleceği ve yeni nesiller, gerekse kurban yakınlarının, savaşın açtığı yaraları bir nebze de olsa sarıp yüreklerine su serpmeleri açısından önem arz ediyor.
Savaşta yakınlarını ve sevdiklerini kaybeden binlerce Boşnak, en büyük suçlu ve zalim olarak gördükleri Karadzicin müebbet hapse mahkum edilmesini temenni ederken, yapılan mezalimin ardından adaletin geç de olsa sağlanması gerektiğini savunuyor.
Öte yandan, ülkedeki Sırpların büyük bir çoğunluğu ise masum ve kahraman olarak gördükleri Karadzicin serbest kalmasını umuyor. Bu kesimler, davanın sonuca bağlanmasına az bir zaman kala provokasyonlarını sürdürmekten de geri durmuyor.
Son olarak pazar günü, başkent Saraybosna yakınlarındaki Pale kasabasında Dr. Radovan Karadzic ismini taşıyan öğrenci yurdunun açılışı yapılırken, törene katılan Bosna Sırp Cumhuriyeti (RS) Başkanı Milorad Dodikin kullandığı Bu öğrenci yurdu, şüphesiz Bosna Sırp Cumhuriyetinin temellerini atan ve ilk başkanı olan kişiye adanmıştır ifadesi, Karadzicin başta siyasiler olmak üzere ülkedeki Sırpların büyük çoğunluğu için hala kahraman olarak görüldüğünün göstergesi oldu.
Karadzic davasının Bosna Sırp Cumhuriyetini aşağılayıcı bir süreç olduğunu iddia eden Dodik, bu nedenle kararın açıklamasına günler kala açılan bu öğrenci yurdunun, sembolik önem taşıdığını vurguladı.
Mahkemenin vereceği karar, ülkedeki Boşnak ve Sırplar tarafından dikkatle izlenirken, mahkeme heyetinin iddianame doğrultusunda karar vermesi durumunda, daha önceki kararlarda soykırım olarak kabul edilen Srebrenitsa dışındaki bölgelerde de soykırım işlendiği onanmış olacak. Dolayısıyla, sadece alacağı ceza nedeniyle değil, sorumlu tutulacağı suçlar bakımından da Karadzic davası büyük önem taşıyor.
TAMAMEN BİREYSEL HIRSLARI DOĞRULTUSUNDA HAREKET ETTİ
Bosnadaki savaşta, Boşnaklarla birlikte ülkenin bağımsızlığı için mücadele eden Sırp kökenli eski general Jovan Divjak, Srebrenitsa dışındaki bölgelerde de soykırım suçu işlendiğinin mahkemece onanmasının olumlu bir sonuç doğuracağını vurgularken, mahkemenin vereceği kararı sabırsızlıkla beklediğini kaydetti.
Karadzicin savaş döneminde yoldaşlarına arkasını dönüp bireysel hırsları doğrultusunda hareket ettiğini savunan Divjak, Tek amacı önce Saraybosnayı, sonra da tüm Bosna Herseki ele geçirmekti. Sırp general Ratko Mladicin dahi kendisini Bu soykırım olur diyerek uyardığı söyleniyor. Karadzic tamamen bireysel hırsları doğrultusunda hareket etti şeklinde konuştu.
Karadzic hakkında verilecek karar ne olursa olsun etkisinin sadece birkaç gün süreceğini söyleyen Divjak, genel olarak Balkan coğrafyasında gerçeğin ve adaletin üzerinin kapatıldığı bir ortam yaratıldığını ifade etti.
Divjak, Bosnalı Sırpların kendilerini Sırbistan vatandaşı olarak nitelendirdikleri sürece ülkede aidiyet duygusunun gelişmeyeceğini savunarak, Boşnak, Sırp ve Hırvatlar ortak tarihi paylaştıklarını kabul edip refah içinde yaşamak adına içinde bulundukları ülke topraklarını sevmeli diye konuştu. AA
MAHKEME TARİHİNİN EN ÖNEMLİ DURUŞMASI
Lahey Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi Başsavcısı Serge Brammertz, Karadzic davasını mahkemenin 23 yıllık tarihinin en önemli davası olarak niteliyor ve 30 yıl önce Karaciç gibilerinin işlediği suçlar yanlarına kalıyordu. Ya iktidarda kalmaya devam ediyorlardı ya da konforlu bir sürgün yaşamı sürüyorlardı. Bugünse yargı önünde hesap vermek zorundalar diyor.
