İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlandayı bünyesinde barındıran Birleşik Krallıkta, 650 bölgeden 562sinde oylar sayıldı. Dağılım şöyle:

Muhafazakr Parti: 265
İşçi Partisi: 213
İskoç Ulusal Partisi: 55
Demokratik Birlik Partisi: 8
Liberal Demokratlar: 7
Diğer partiler: 14

BBCnin hesabına göre, Muhafazakr Parti büyük bir sürpriz yaparak Avam Kamarasında 325 sandalyeye sahip olacak. Normal şartlarda, bir partinin tek başına hükümet kurabilmesi için 326 vekil çıkarması gerekiyor. Ancak Kuzey İrlandadaki Sinn Fein partisinden vekiller parlamentodaki yerlerini almayacakları için Muhafazakr Partiye 323 sandalye de yetecek.

SANDIK ÇIKIŞ ANKETİ SONUCU

BBC, Sky News ve ITVnin yaptırdığı sandık çıkış anketi ise Muhafazakr Partinin 316 sandalye çıkaracağına işaret ediyor. Bu ankete göre, Ed Miliband liderliğindeki merkez sol eğilimli İşçi Partisi ise Avam Kamarasındaki 650 sandalyeden 239unu alacak.

Sandık çıkış anketi, seçimlerden kaç milletvekili çıkaracağı en çok merak edilen partilerden biri olan İskoç Ulusal Partisinin ise 58 sandalye kazanacağını öngörüyor. Aynı ankete göre; koalisyonun küçük ortağı Liberal Demokratlar 10, Galler Ulusal Partisi 4, Birleşik Krallık Bağımsızlık Partisi (UKIP) 2, Yeşiller 2, diğer partiler ise 19 sandalye sahibi olacak. Bu sonuçlara göre, Muhafazakr Parti lideri Cameron, koalisyon arayışına gidecek.

Seçim öncesi anketlerde Muhafazakr Parti ve İşçi Partisi kafa kafaya gösteriliyordu. Ancak sandık çıkış anketi, İşçi Partisini hüsrana uğrattı. Sonuçları yorumlayan İşçi Partisi lideri Ed Miliband, Bizim için oldukça moral bozucu ve zor bir geceydi dedi. Seçimlerin bir diğer kaybedeni de Liberal Demokratlar oldu.

Birleşik Krallıkta Türkiyedekinin aksine seçim barajı yok ve dar bölge sistemi uygulanıyor. Her bölgeyi temsilen bir milletvekili Avam Kamarasına giriyor.

İŞÇİ PARTİSİNDE BÜYÜK HAYAL KIRIKLIĞI

Lağvedilen parlamentonda 302 milletvekili bulunan Muhafazakar Parti, sandık çıkış anketine göre milletvekili sayısını 14 artırdı. 256 milletvekiliyle parlamentoda temsil edilen muhalefetteki İşçi Partisi ise 17 sandalye kaybetti. Liberal Demokratların da 56 sandalyeden 10a düşmesi şaşırttı.

Muhafazakr Partiden milletvekili adayı olan Londra Belediye Başkanı Boris Johnson, Eğer bu anket sonucu doğruysa; bu, Muhafazakrlar için çok çok açık bir zafer. İşçi partisi içinse çok kötü bir gece dedi.

SNPNİN ZAFERİ

Ankete göre, seçimlerde en büyük patlamayı ise beklenildiği gibi İskoç Ulusal Partisi (SNP) yaptı. İskoçyadaki 59 bölgeden 58ini kazanmayı başaran parti, 2010da sadece altı vekil çıkarabilmişti. İşçi Partisinin kalesi konumundaki İskoçyadan gelen bu sonuçlar Milibanda ağır bir darbe vurdu.

İSKOÇYA SARARDI: 2010daki seçim sonuçları ve düne kadar düzenlenen anketler ışığında yapılan tahminler

İngilterenin Avrupa Birliğinden çıkması için kampanya yürüten AB ve göçmen karşıtı UKIPin ise sadece iki milletvekilinde kalması dikkat çekti.


Oy sayımı yapan bir İskoç seçim görevlisi

SNP lideri Nicola Sturgeon sonuçları böyle kutladı

22 BİN KİŞİYLE GÖRÜŞÜLDÜ

İngiliz yayın organları için GfK ve Ipsos MORI araştırma şirketleri tarafından yapılan sandık çıkış anketi kapsamında, ülke genelinde belirlenen 140dan fazla seçim noktasında 22 bin kişiye hangi partiye oy verdiği soruluyor. 2005 ve 2010daki seçimlerde sandık çıkış anketleri, resmi sonuçlarla büyük oranda benzerlik göstermişti. Ancak bu kez daha temkinli olan uzmanlar, yanılma payını biraz daha yüksek görüyor.

RESMİ OLMAYAN İLK SONUÇLAR

Oy verme işleminin sona ermesinin ardından resmi olmayan ilk sonuçlar gelmeye başladı. 650 bölgeden 319unda oylar sayıldı. Dağılım şöyle:

İşçi Partisi: 133
Muhafazakr Parti: 110
İskoç Ulusal Partisi: 50
Demokratik Birlik Partisi: 8
Liberal Demokratlar: 6
Diğer partiler: 12

ÇAMAŞIRHANEDE BİLE OY KULLANILDI

Seçimlerde okul, belediye binası, kilise ve barların yanı sıra birer çamaşırhane, okul otobüsü ve yel değirmenine de sandıklar kuruldu.

Posta yoluyla da oy kullanılan Birleşik Krallıkta seçmenlerin yaklaşık yüzde 20si bugünden önce oyunu postayla verdi. Seçimlerde bu yıl ilk defa internet üzerinden de oy kullandı.

İngiltere Başbakanı David Cameron, oy kullanmaya eşi Samanthayla birlikte gitti. Çift sandığa giderken, oy kullanacakları binanın dışında protesto gösterisi düzenlendi.

İşçi Partisi lideri Ed Miliband ise sandığa eşi Justine ile gitti.

PARTİLERİN VAATLERİ

Partilerin hemen hemen hepsi gündemlerini ekonomi, sağlık, eğitim, dış politika ve savunma çerçevesinde şekillendirdi. Seçim öncesi tartışılan konuların başında ekonomi geliyor. Partilerin önceliği bütçe açığını kapatmak, borcu sıfırlamak ve işsizlik oranını düşürmek.

Diğer taraftan Başbakan Cameronun hl başbakan olması halinde 2017 yılında İngilterenin Avrupa Birliği üyeliğinden çıkıp çıkmaması ile ilgili bir referandum sözü var. Ülkeye giren göçmen sayısına sınır getiren ve göçmenlik yasalarını sıkılaştıran Muhafazakar Partinin önümüzdeki beş yıllık dönemde de benzer bir göçmenlik politikası izlemesi bekleniyor. Ulusal sağlık sistemindeki kesintilerle eleştirilen Muhafazakar Parti, bu defa sağlık sistemine her yıl ekstra 8 milyar Sterlin ödenek vermeyi vaadediyor.

İşçi Partisinin politikaları arasında ise göçmenlerin ilk iki yıl devlet yardımı almamaları, üniversite harçlarının yılda 9 bin sterlinden 6 bin sterline indirilmesi, bütçe açığınının kapatılması ve ulusal sağlık sisteminde kesinti uygulanmaması gibi konular var. Partilerin içinde en iddialı vaadler aşırı sağcı Birleşik Krallık Bağımsızlık Partisi (UKIP)ne ait. UKIP, İngilterenin Avrupa Birliğinden ayrılması için erken bir referandum yapılması, ülkeye giren göçmen sayısının net bir sayıya düşürülmesi ve Avustralyadakine benzer puanlı sistemininin getirilmesini istiyor.

DAR BÖLGE SEÇİM SİSTEMİ

Birleşik Krallıkta uygulanan dar bölge seçim sistemi, yıllardır tartışılan bir konu. Dar bölge sistemini eleştirenler, bunun sadece büyük partilerin işine yaradığını, iktidarın hep iki parti arasında el değiştirdiğini, bu iki partiye verilmeyen milyonlarca oyun boşa gittiğini söylüyor ve nisbi temsile dayalı bir seçim sistemi istiyor.

Dar bölge sistemini savunanlar, temsili sistemlerin istikrarsız koalisyon hükümetleri doğurduğunu söylüyor.

İktidardaki koalisyonun küçük ortağı Liberal Demokratların girişimi ile Mayıs 2011de yapılan bir referandumda, seçim sisteminin değiştirilmesi yüzde 67,9luk bir çoğunlukla reddedilmişti. Referanduma katılım ise yüzde 41 olmuştu.

2010DA HÜKÜMET BEŞ GÜNDE KURULMUŞTU

Katılımın yüzde 65 olduğu 2010 yılındaki son genel seçimden sonra da hiçbir siyasi parti tek başına iktidar olacak oy desteğini alamamış ve koalisyon hükümetini kurma çalışmaları beş gün sürmüştü. Pazarlıkların ardından Muhafazakar ve Liberal Demokrat Partinin bir araya gelmesiyle 36 yıl aradan sonra ülkede ilk kez koalisyon hükümeti kurulmuştu.