WASHINGTON 

Paralel yapı, ABD Dışişleri Bakanı John Kerryye Türkiyeyi şikayet eden mektuba imza atan 88 üyeden 22sine 2013-2014 yıllarında yaklaşık 300 bin dolar bağışta bulunarak, 18inin kendisine ya da yardımcılarına Türkiye seyahati ayarladı. Mektup organizasyonunda en önemli rolü üstlendiği ifade edilen Matt Salmon ise geçen yıl söz konusu çerçevede Türkiyeye götürüldü.  

ABD Kongresinin 88 üyesi geçen günlerde Kerryye gönderdiği mektupta, Türkiyede son dönemde Türk medyası mensuplarına yönelik gözaltılardan derin kaygı duyduklarını” belirterek, ABDli Bakanın Türk yetkililerle konuyu görüşmesini istemişti. 

Mektubu yazdığı belirtilen Matt Salmon, Kongrede, AA muhabirinin sorularını cevaplamayı reddederken, diğer Kongre üyelerinin ofisleri de kendilerinin mektuba sadece imzayla destek verdiği, mektubun içeriği ve doğruluğundan Salmonın ofisinin sorumlu olduğunu belirtiyor. 

AA muhabirlerinin Kongre üyelerine seçim bağışlarının yayınlandığı ABD Federal Seçim Komisyonu dan (FEC) derlediği verilere göre, Fethullah Gülene bağlı kuruluş ve yakın isimlerden, mektubu imzalayan bazı Kongre üyelerinin kampanyalarına ciddi miktarlarda bağışlar yapıldı.  

Buna göre, 2013-2014 yıllarında, mektubu imzalayan 22 Kongre üyesinin seçim kampanyaları desteklenerek, toplam 300 bin dolara yakın para yardımında bulunulduğu görülüyor.  En fazla bağış yapılan üç Kongre üyesi Teksas an Henry Cuellar (90 bin dolar) ve Al Green (64 bin dolar) ile Alabamadan Robert Aderholt (24 bin dolar).  

Bağışlarda dikkat çeken noktalardan biri, rakamlarda sistematik düzen bulunması. Bazı isimlerin farklı eyaletlerden birden fazla Kongre üyesine benzer miktarlarda bağışlar yaptığı görülüyor. 

Diğer bir husus, Kongre üyelerine bağışlar genel anlamda yoğunlukla kendi eyaletlerinden gelmesine rağmen, Gülen hareketine yakın isimlerin, sadece kendi eyaletlerindeki Kongre üyelerine değil, diğer eyaletlerin milletvekillerine de bağış yapmış olması.  

Örneğin Cuellar, Green ve Aderholta bağışlarda sistematik olarak aynı rakamların yatırılması ve yatıran isimlerin sadece ilgili eyaletlerden değil, New York ve Illinious gibi farklı eyaletlerden olması dikkati çekiyor. 

ABDde Kongre üyelerinin kampanyalarına lobi şirketleri gibi farklı kanallardan da bağışlar yapılabiliyor. Ancak bu tür bağışların takibi yapılamıyor. 

Kongre üyelerine Türkiye gezisi hizmeti 

Temsilciler Meclisinin resmi internet sitesi clerk.house.govda yer alan bilgiler paralel yapıya bağlı kuruluşların, mektubun ana sponsorları Matt Salmon ve Emanuel Cleaver da dahil olmak üzere, 22 Kongre üyesi veya ofis elemanını 2013-2014 yıllarında Türkiyeye götürdüğünü ortaya koyuyor.

Bu seyahatlere toplamda 171 bin dolar harcama yapılırken, Türkiye seyahati ayarlanan 22 Kongre üyesinden 4ü, aynı zamanda seçim kampanyası paralel yapı tarafından desteklenen üyeler.

Kayıtlara göre, mektubun ana sponsorlarından Salmonın yanı sıra Gülen hareketine bağlı kuruluş ve yakın isimlerden yüksek miktarda kampanya bağışı alan Henry Cuellar ile Danny Davis ve Mike Honda, bizzat Türkiye seyahatine katılırken, diğer 18 üye ise ofis yetkililerini gönderdi.  

Bu kapsamda, Salmon, Arizona merkezli Kültürler Arası Diyalog Vakfı tarafından 11-19 Nisan 2014 tarihleri arasında İstanbul, Ankara, Niğde, Şanlıurfa ve Kayseriye götürüldü. Kayıtlarda, bu seyahatin 12 bin 315 dolarlık maliyetinin tamamının Fethullah Gülen hareketine ait ilgili vakıf tarafından karşılandığı yer aldı.

Siteye göre, bir gazetecinin düzenlediği demokrasi, basın özgürlüğü ve laiklik konulu akşam yemeğine katılan Salmon, Ankarada Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı ile Türkiyede basın özgürlüğü konulu akşam yemeğinde bulundu, çeşitli temaslarının yanı sıra bir partinin temsilcileri ve gazetecilerle biraraya geldi.

Cuellar, Turquoise Council of Americans and Eurasians tarafından 1-5 Ocak 2013 tarihlerinde İstanbula götürüldü. Bu seyahatin maliyeti ise 26 bin 145 dolar oldu. Kayıtlar, Cuelların ofis elemanlarının da Türkiyeye seyahate gönderildiğini gösteriyor.  

Kongre üyesi Davis ise 27-30 Mayıs 2013 tarihleri arasında Turkish American Federation of Midwestin sponsorluğunda İstanbula giderken, 24 bin 85 dolar harcandı. Kayıtlara göre farklı zamanlarda, Davisin ofis çalışanlarına da Türkiye seyahati düzenlendi. 

Kongre üyesi Honda ın 20-28 Ağustos 2013ü kapsayan İstanbul seyahatinin 5 bin 675 dolarlık masrafı Pasifica Institute tarafından karşılandı. Gülen hareketi, bu 4 Kongre üyesinin Türkiye seyahatine toplam 68 bin 220 dolar harcadı. 

Bunun yanında, Temsilciler Meclisinin ilgili sitesine göre, mektubun diğer ana sponsoru olan Emanuel Cleaverin ofis çalışanları da birçok kez Türkiyeye seyahat etti. 

Siteye göre, Cleaverın ofisinden Jennifer Shapiro, Türk-Amerikan Orta Batı Federasyonu tarafından 14-22 Mart 2014 tarihleri arasında İstanbul, Ankara ve İzmiri ziyaret ederken, bu seyahatin masrafı kayıtlara 2 bin 617 dolar olarak geçti. Masraf, yine Gülen hareketine bağlı federasyon tarafından karşılandı.

Shapironun bu seyahatinde Türkiyedeki mevcut duruma dair fikir edinmek için siyaset, iş dünyası ve akademik çevrelerden birçok isimle toplantılara katıldığı kaydedildi. 

Önceki yıllarda da aynı kuruluş tarafından Cleaverin ofisinden Eulice Garrett  28 Nisan-5 Mayıs 2012 tarihleri arasında İstanbul ve Ankaraya götürülürken, bu seyahatte 2 bin 759 bin dolar harcandı. Aynı kuruluş tarafından Celaverin ofisinden iki kişinin daha 2011 yılında Türkiye seyahati karşılandı. 

Ermeni tasarılarını destekleyenler Gülen mektubunun imzacısı

Diğer yandan, mektuba imza atan Kongre üyelerinden 47si Demokrat, 41i Cumhuriyetçi milletvekiliyken, üyeler arasında Rum-Yunan, Ermeni ve İsrail dostluk gruplarına veya aynı anda bu grupların birkaçına üye olanların bulunması dikkati çekti.

İmza atan üyelerden 19u Kongredeki ABD-Rum-Yunan dostluk grubu üyesiyken, 13 Kongre üyesi ABD-Ermeni dostluk grubuna üye. Bunun yanında, eşbaşkan Trent Franks dahil 6 civarında Kongre üyesi de ABD-İsrail dostluk grubuna dahil.

Mektuba imza atan Kongredeki 38 ABD-Türk dostluk grubu üyesinin 14ü Ermeni, İsrail ve Yunan dostluk gruplarına da dahil.

Ayrıca, mektupta imzası bulunan Jackie Speier, Barbara Lee, Steve Israel, Grace Napolitano, Scott Garrett, Anna Eshoo, Mike Honda, Zoe Lofgren, Chris Van Hollen, Alan Lowenthal ve Doug LaMalfa gibi isimlerin Kongrede 1915 olaylarına ilişkin Ermeni iddialarını içeren tasarıları destekleyenler arasında olduğu biliniyor.

Bunun yanında, mektuptaki Kongre üyelerinin, daha çok Teksas, California, Ohio ve Illinois gibi paralel yapı bağlantılı okullar ve kuruluşların yoğunlukla çalıştığı yerlerden olduğu görülüyor. Teksas eyaletinin 36 Temsilciler Meclisi üyesinden 10unun mektuba destek veren üyeler arasında yer alması bu duruma bir örnek.

anadoluajansı A.A