Türkiyenin 60 yıllık nükleer santral serüveni dün resmen başladı. Akkuyu Nükleer Deniz Yapıları temel atma töreninde konuşan Yıldız, 22 milyar dolarlık yatırım yapılacak santralin 2100 yılına kadar serbest piyasada çalışacağını söyledi.

Türkiyenin ilk nükleer santrali olacak Akkuyu Nükleer Santral Projesi kapsamındaki Akkuyu Nükleer Deniz Yapılarının temeli dün Mersinin Gülnar ilçesinde atıldı.

Akkuyu Nükleer Santral sahasında yapılan temel atma törenine, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Rosatom Başkanı Sergey Kirienko, Mersin Valisi Özdemir Çakacak, Akkuyu Nükleer A.Ş. Genel Müdürü Fuad Akhundov ile çok sayıda Türk ve Rus yetkili katıldı. Törende konuşan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, bugün uzun bir sürecin başladığını kaydederek, “Uzun zamandır çalışılan ve Bakanlık tarihi açısından da 1956lı yıllara dayanan bir serüvenden bahsediyoruz. Hiçbir zaman bu kadar somut ve net bir noktaya gelinememişti” dedi.

Akkuyu Nükleer Santral Projesi kapsamındaki Akkuyu Nükleer Deniz Yapılarının temel atma törenine, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Rosatom Başkanı Sergey Kirienko, Mersin Valisi Özdemir Çakacak, Akkuyu Nükleer A.Ş. Genel Müdürü Fuad Akhundov ile çok sayıda Türk ve Rus yetkili katıldı.

4 yıl içinde tamamlanacak

1956 yılından beri hükümetlerin bunu yapmaya çalıştığının altını çizen Yıldız, şunları söyledi: “Cumhuriyet kurulduktan sonra 62 hükümet geldi geçti ve bunların ortalama ömrü 1.5 yıl. Yalnızca müzakeresi 18 ay. Müzakere tekrar başlıyor ama yine hükümet değişiyor.

Bir ülkenin siyasi istikrarı, o ülkenin uluslararası arenadan arındırılamayacak kadar büyük olan projelerini kapsıyor. O yüzden son 12 yıldaki Türkiyedeki irade,  nükleer güç santralleri (NGS) gibi birçok büyük işi yapmayı başarmıştır ve bundan sonra da yapacaktır. NGSlerin 10 yıllık müzakere, projelendirme süreci önümüzdeki yılın sonunda inşallah tamamlayacağız, temelini atacağız sonra 4 yıl içinde tamamlayacağız. İşletme süresi, alım garanti süresi ve devam eden 60 yıllık işletme sürelerini dahil ettiğimizde 2100 yılından bahsediyoruz. 2100 yılına kadar serbest piyasada çalışabilecek bir NGSden bahsediyoruz. İnşallah bizden sonraki nesiller tüm çevre şartlarına uygun, tüm ekolojik dengeleri baz alan bir santral yanında balık tutup, burada denize girecekler” dedi.

ABDDE 104, DÜNYADA 437 NÜKLEER VAR

Dünya genelinde elektrik tüketiminin yüzde 11inin nükleer santrallerden karşılandığına işaret eden Yıldız, bu oranın ABD ve Rusyada yüzde 19, Almanyada yüzde 16, Fransada yüzde 78 seviyesinde olduğunu kaydetti. Dünyada toplam 31 ülkede 437 nükleer santral şu anda faaliyet halindeyken, 68i inşaa halinde. Nükleer santral sayısında ABD ilk sırada yer alıyor.  ABDde nükleer santral sayısı 104ken, 3ü inşaa aşamasında. İkinci sırada yer alan Fransada 58 nükleer santral faaliyet halinde. Üçüncü sırada yer alan Rusyada 33 santral şu anda faaliyetteyken, 11inin de inşaatı sürüyor.

22 MİLYAR DOLARLIK YATIRIM YAPILACAK

Metrekare başı yatırımla Türkiyenin en yoğun yeri olacağını söyleyen Bakan Yıldız, Türkiyenin kıyı şeridinin 8 bin 484 kilometre olduğuna işaret ederek, bu bölgede 2 kilometrelik bir alanda 22 milyar dolarlık yatırım yapılacağını bildirdi. Yıldız, Akkuyunun deprem bölgesinde olmadığını, buna rağmen santralin 9 büyüklüğündeki bir depreme göre dizayn edildiğini belirtti. Bakan Yıldız, Akkuyunun inşaatında 10 bine kişinin çalışacağını da ifade etti.

10 BİNE YAKIN İNSANIMIZ ÇALIŞACAK

ÇED Raporuyla ilgili de Bakan Yıldız, “Bugüne kadar hazırlanmış en kapsamlı ÇED Raporundan bahsediyoruz. Tam 5 bin sayfalık bir ÇED Raporu hazırlandı. Yani buranın her şeyi incelendi. Burada bölgenin insanı çalışacak. Köyden, kasabadan, ilimizden gelen 10 bine yakın insanımız çalışacak. Türk mühendisleri çalışacak. O yüzden eğitimler devam ediyor. Şu anda 140 öğrencimiz Moskovada okuyor. O yüzden bizler santralin güvenliğini ön planda tutarak tüm işlemleri yapacağız. Bu projede emeği geçen herkese ayrı ayrı teşekkür ediyorum. Biz burada 100 yılın projesi değil, 2100 yılına kadar burada çalışacak, işletilecek ve kazasız, belasız çevre duyarlı bir şekilde işletilecek bir tesisin temelini atmış olacağız” ifadelerini kullandı.

Turist etkilenmez

“Burada bu yapılırsa Antalyadaki Mersindeki turist kaçar” şeklinde değerlendirmelerin yapıldığına değinen Yıldız, “Avrupanın en önemli turist kaynağı 3 ülkede, Fransa Paris, İngiltere Londra ve İspanya Madrid.  Bir şehre gelen 55 milyon nüfus en fazla Pariste. 90 kilometre daire çizdiğinizde 7 tane nükleer güç santrali var. Onların turistlerine bir şey olmuyorken bizim turistimize de bir şey olmaz” dedi.

İSTANBULUN ELEKTRİĞİNİ KARŞILIYOR OLACAKTI

Bakan Yıldız, gelişen, büyüyen ve ilerleyen bir Türkiyenin gelişmemiş bir enerji sektörü olamayacağına dikkati çekerek, dünyadaki 442 nükleer santralin yarısının ABD, japonya ve Fransada bulunduğunu anımsattı. Bakan Yıldız, “Eğer biz 2 trilyon dolar gayri safi yurt içi hasıla, 500 milyar dolar ihracat ve 25 bin dolar kişi başına düşen bir milli gelir hedefliyorsak nükleer güç santralleri bunun ayrılmazı olacaktır” değerlendirmesinde bulundu. Türkiyenin elektrik tüketimi artışında Çin-den sonra dünyada ikinci Avrupada ise birinci sırada olduğuna işaret eden Yıldız, şöyle devam etti: “Bugün itibarıyla eğer Akkuyu Nükleer Santrali devrede olsaydı 15 milyon nüfuslu istanbulun bütün elektriğini ve Türkiyenin bütün elektriğinin 28ini karşılıyor olacaktı. Bu santral 10 yıl önce yapılsaydı şu ana kadar 14 milyar dolarlık daha az doğalgaz ithal etmiş olacaktır. Yani yerli kaynak mıdır ithal kaynak mıdır? diyenlere bu sözüm... Bizden 10 yıl sonra çocuklarımız ‘eğer bugün bu kurulmuş olmasaydı 14 milyar dolar daha fazla para ödeyecektik diyecekler.”

Törenin sonunda, Bakan Yıldız ve Sergey Kiriyenko, bölgede bir kayanın içine, gelecek nesillere ulaştırılmak üzere zaman kapsülü bıraktılar.

Cengiz İnşaat fiyatı 3 kat indirdi

Törende konuşan Akkuyu Nükleer A.Ş. Genel Müdürü Fuad Akhundov, bugünü çok zor beklediklerini ifade ederek, “Akkuyu NGS A.Ş. yüzde 100 Rus sermayesi ile kurulan bir Türk şirketidir ve Türkiyede ilk ve tektir. Türkiyede ilk NGSyi yapıyoruz. İlkeleri üzerine iş yapıyoruz. Direk yabancı yatırımdır ve Türkiyede ilk kez nükleer mühendisler uzmanlar yetiştiriyoruz” diye konuştu.

5 bin sayfa ÇED

Rus Devlet Nükleer Şirketi Rosatom Genel Müdürü Sergey Kirienko bu projenin Rusya ile Türkiye arasında çok stratejik bir proje olduğunu kaydederek, “İki devletin de Cumhurbaşkanları bu konuda çok istikrarlı bir şekilde karar verdiler. Burada çok büyük yatırımlar yapılacak ve bu sürdürülebilir enerji güvenliği açısından çok önemli bir adım olacaktır. Bizler ilk ihalemizi yaptık ve deniz saha işleri için. Sadece Türk firmaları bu ihaleye katılabildiler. Bunu bilinçli yaptık çünkü bir ülkenin ekonomisi için yeni iş yerlerinin açılması ve tecrübeler edinilmesi, yetkinlik kazanılması için önemli. Bundan sonraki aşamalarda inşaat sürecinde de bu uzman firmalar burada çalışacaklar” dedi. ÇED raporu ile ilgili konuşan Rus yetkili, standart ÇED raporunun 500 sayfa olduğuna işaret ederek “Türkiyede ise 5 bin sayfa bir rapor dünyanın hiçbir yerinde böyle bir şey yok” dedi. Cengiz İnşaatın üstlendiği projenin ihale bedeli de Rus yetkili tarafından açıklandı. 1 milyar 50 milyon dolarlık ihale için önce 900 milyon dolara daha sonra bu rakam 400 milyon dolara indirildi. Cengiz İnşaat dün akşam 55 milyon dolar daha indirim yaparak ihaleyi kazanan firma oldu.