Dün açıklanan verilere göre; işsiz sayısı 3.2 milyona çıktı. Yüzde 11i aşan işsizlik oranı ise son 5 yılın zirvesinde. Önümüzdeki günlerde de işsiz sayısında artış bekleniyor. İşsiz kalanlar için en az 6 ay en fazla 10 aya kadar maaş imkanı var. Fakat bazı ayrıntılar gözden kaçtığı için çoğu kişi bu imkandan faydalanamıyor. İşsizlik maaşı için bilinmesi gereken her şeyi sizler için derledik...

Başvuru 30 gün içinde

İşsizlik maaşı alabilmek için kendi istek ve kusuru dışında işini kaybedenlerin (bir başka ifadeyle işten çıkarılanlar), son 120 gün yani 4 ay boyunca prim ödeyerek sürekli çalışmış olması gerekiyor. İşsizlik parası için ayrıca son 3 yıl içerisinde en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödeme şartı da bulunuyor.

Kilit nokta, son 4 ayda aralıksız çalışmış olmak ve son 3 yılda (1080 günde) 600 günlük işsizlik sigortası ödenmiş olması. Bu şartları taşıyanların işten çıkarıldıktan sonraki 30 gün içinde İşkura başvurması gerekiyor. Gecikmeli başvurular maaş süresinden düşülüyor. Yani maddi kayıp oluşuyor. İlk işsizlik parası ise başvuru yapılan tarihi izleyen ayın sonuna kadar yatırılıyor. Yatırılan işsizlik parası kimlik kartı ile herhangi bir PTT şubesinden çekilebiliyor.

Ne kadar ödeniyor?

Bugünkü sistemde bir kişinin çalışırken maaşı ne kadar olursa olsun işsiz kaldığında eline geçen miktar brüt asgari ücretin (1201 TL) yüzde 80ini aşamıyor. 1 Ocak-30 Haziran arasında alınacak en düşük işsizlik ödeneği 480.60 lira, en yüksek 961.20 lira olarak uygulanıyor. Damga vergisi kesintisi sonucunda işsizin eline 2015in ilk altı ayında en düşük net 476.95 lira, en yüksek 953.90 lira geçecek. 1 Temmuz-31 Aralık 2015 arasında verilecek işsizlik ödeneği miktarları ise en düşük net 505.53 lira, en yüksek 1011 lira olacak. İşsizlik parası alırken gelir getirici bir işte çalışmaya başlayanların, yeni işe başladıkları tarihten itibaren 15 gün içinde, bulundukları yerdeki İşkura işe başladıklarını bildirmeleri gerekiyor. İşsizlik sigortasından yararlanabilmek için son 120 gün, yani 4 ay boyunca kesintisiz prim ödenmesi gerekiyor.

1500 liraya kadar çıkacak

Fondan ödenen işsizlik maaşı da uzun süreli işsizler ve yaş grubuna göre kademelendirilerek ödenecek ve 1500 liraya kadar çıkabilecek. AK Partinin seçim beyannamesinde ise bu konuda İşsizlik sigortasından yararlanma koşullarının esnetilmesi ve yararlanma sürelerinin artırılması yönünde mevzuat çalışması yapacağız ifadeleri yer alıyor.

Bazı hallerde alınamıyor

İstifa eden, emeklilik, askerlik ya da evlilik sebebiyle ayrılan çalışanlar işsizlik maaşı alamıyor. Ancak işveren, çalışanın haklarını vermez, ücretini ödemez, aylığını SGKya tam göstermezse işsizlik parası alınıyor. Ayrıca işyeri el değiştirmişse, kapanmışsa da işsizlik parası için talepte bulunulabiliyor.

Bilal Emin Turan / Posta Gazetesi