5G, beşinci nesil GSM hizmetinin kısaltılmış adı. Bundan önceki GSM servisleri olan 1G 1980 yılında, 2G 1991de, 3G 2001de, 4G ise 2010da geliştirildi. Küresel Mobil Servis Sağlayıcı Birliği (GSA) rakamlarına göre 2014 itibariyle dünyanın 124 ülkesinde 360 operatör 4G hizmeti sunmakta. Aralarında Andorra, Gabon, Honduras, Lesotho Krallığı gibi ülkelerin olduğu bu listede henüz Türkiyenin adı yok.

5G ne işe yarayacak?

Bugüne kadar insanoğlunun bildiği en hızlı veri transferine imkan sağlayacak. Saniyede 600 kilobayt ile 1.4 megabayte arasında veri transferi sağlayan 3Gyle bir müzik dosyasını indirmek yaklaşık 1 dakika sürüyor. 5Gde veri transferi 10 GBa kadar çıktığından, blueray kalitesindeki bir filmi saniyeler içerisinde indirmek mümkün olacak. Ama 5Gnin asıl güzelliği dosya indirmek veya daha kaliteli telefon konuşması yapmak değil. 5G bağlantıda veri paketleri arasındaki gecikme (latency) oranı çok düşük.

4Gde gecikme süresi 50 milisaniye iken, 5Gde bu 1 milisaniyeye kadar düşüyor. Bu durum sürücüsüz araba, uzaktan kontrol edilen robot veya nesnelerin interneti gibi yepyeni teknolojilerin önünü açacak altyapıyı oluşturuyor. Örneğin, 5G sensörlerin olduğu bir otobanda giden sürücüsüz araba, yol durumunu algılayıp otomatik pilotta sürüş kontrolü sağlayabilir.

2015 itibariyle dünyada 7 milyar cihaz internete bağlıyken, 2020 yılında bu sayı 100 milyara çıkacak. 2025ten sonra ise sürücüsüz araçların yaygınlaşması bekleniyor. 5Gnin muazzam veri transferi kapasitesi, işte tüm bu nesneleri birbirine bağlamak için kullanılacak.

5G kullanılıyor mu?

5G henüz henüz konsept aşamasındaki bir teknoloji. Japonya ve Güney Kore gibi ülkeler bu alana ciddi yatırım yapmış durumda. Fakat standartları henüz belli değil. Tüketicilere ne kadara mal olacağı gibi soruların da henüz cevabı yok.

5G deneme örnekleri var mı?

Barselonada düzenlenen Mobil Dünya Kongresinde Güney Koreli telekom şirketi SK Telecom, 5G ile neler yapılabileceğinin bir örneğini gösterdi. Hareket algılayıcı sensörlü özel bir kıyafet giyen bir mankenin yaptığı tüm hareketler, 5G bağlantı üzerinden aktarılıp yanı başındaki robot tarafından bire bir taklit edildi. Aynı fuarda Ericsson uzak mesafeden kontrol edilen bir iş makinasını izleyicilere tanıttı.

Türkiye 5Gye hazır mı?

Cevap kısa ve net, hazır değil! Dünyada 5G kurulumu için verilen en erken tarih 2020. Henüz hiç bir ülke 5G teknolojisini bir standart olarak kabul edecek seviyede değil. Dünyada olduğu gibi Türkiyede de 4G adımını atmadan, 5Gye geçmek teknik olarak mümkün gözükmüyor.

Deniz Ergürel / Zaman