Çekirdek verilerdeki sert yükselişlere dikkat çeken analistler, TLdeki değer kaybının ve gıda fiyatlarının enflasyonu baskılamayı sürdürdüğünü belirtirken verilerin Merkez Bankası (TCMB) üzerindeki baskıyı artırabileceğini detayların ay sonunda açıklanacak enflasyon raporu ile birlikte şekilleneceğini söylediler.
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) açıkladığı verilere göre Yİ-ÜFE Eylülde yüzde 1.53 artarken yıllık artış yüzde 6.92 oldu. Ana harcama grupları itibariyle 2015 yılı Eylül ayında aylık en yüksek artış yüzde 1.93 ile ulaştırma ve çeşitli mal ve hizmetlerde oldu. Bununla birlikte, endekste yer alan gruplardan gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 1.24, ev eşyası yüzde 1.16 ve eğlence ve kültür yüzde 1.16 artış gösterdi. Endekste yer alan gruplardan sadece giyim ve ayakkabı grubunda düşüş yaşanırken düşüş oranı yüzde 2.76 oldu.
ÇEKİRDEK ENFLASYONDA SERT YÜKSELİŞ
Verilere göre özel kapsamlı TÜFE göstergelerinden H Ağustostaki yıllık yüzde 7.83ten Eylülde yüzde 8.26ya I endeksi ise yüzde 7.66dan yüzde 8.23e yükseldi. İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu, Gıda ve ulaştırma gurubunun katkıları ile yıllık enflasyon Eylülde yüzde 8 seviyesine yaklaştı. TCMBnin bir süredir Eylül ayında gıda ve kur geçişkenliği nedeniyle yüksek bir Eylül rakamı göreceğimizi belirtiyordu. Aylık yükselişten daha önemli olan ise çekirdek göstergelerde yükselişin sürmesi dedi ve ekledi: Kur geçişkenliğinin etkisini çekirdek göstergelerde gözlemleye devam ediyoruz. Eylül enflasyonu sonrasında enflasyon beklentilerinde bozulmanın devam edeceği kanısındayız. Dolayısıyla her ne kadar sıradaki faiz adımı Fede endekslense de Merkez Bankası üzerinde baskının artacağını düşünüyoruz.
EN FAZLA FİYAT ARTIŞI
Tüketici fiyatları bazında eylülde en yüksek fiyat artışı yüzde 22,01 ile patlıcanda gerçekleşti.
AYLIK EN BÜYÜK ARTIŞ İKİ GRUPTA
Ana harcama grupları itibariyle 2015 yılı Eylül ayında aylık en yüksek artış yüzde 1,93 ile ulaştırma ve çeşitli mal ve hizmetlerde oldu. Bununla birlikte, endekste yer alan gruplardan gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 1,24, ev eşyasında yüzde 1,16 ve eğlence ve kültürde yüzde 1,16 artış gerçekleşti.
AYLIK DÜŞÜŞ GÖSTEREN TEK GRUP
Aylık düşüş gösteren tek grup yüzde 2,76 ile giyim ve ayakkabı oldu.
YILLIK EN FAZLA ARTIŞ
Yıllık en fazla artış yüzde 13,99 ile lokanta ve oteller grubunda gerçekleşti.
TÜFEde, bir önceki yılın aynı ayına göre çeşitli mal ve hizmetler (yüzde 11,23), gıda ve alkolsüz içecekler (yüzde 10,73), eğlence ve kültür (yüzde 10,38), ev eşyası (yüzde 9,42) artışın yüksek olduğu diğer ana harcama grupları oldu.
TCMB ENFLASYON TAHMİNİ GÜNCELLİĞİNİ YİTİRİYOR
Analistler, baz etkisinin azalması ve kur geçişkenliğinin sürmesi nedeniyle yıllık enflasyondaki yükselişin sürmesini ve Merkez Bankasının enflasyon hedefi ve beklentisinin üzerinde kalmasını bekliyor. Yılsonu enflasyon hedefi yüzde 5 olan TCMB, yılın üçüncü enflasyon raporunda döviz kuru hareketlerinin çekirdek enflasyon eğilimlerindeki iyileştirmeyi geciktirmesi nedeniyle yıl sonu enflasyon beklentisini 0.1 puan artışla yüzde 6.9a revize etti. Ancak ekonomistler ve piyasa oyuncuları enflasyonun TCMBnin son enflasyon raporunda güncellediği tahminlerin üzerinde oluşacağını öngörüyorlar.
Bu sonuç ile TCMB yüzde 5 olan enflasyon hedefini bu yıl da gerçekleştiremeyecek ve enflasyon son 10 yılda sadece iki kez hedefin altında kalmış olacak. Reutersın 17 ekonomistin katılımıyla yaptığı ankete göre enflasyonun yıl sonunda yüzde 8.1 olması beklenirken anketlerde neredeyse her ay yukarı yönlü revize ediliyor. Bankacılar TCMBnin Ekim ayı sonunda enflasyon raporunda tahminlerini yeniden yukarı yönlü güncelleyecağini ancak enflasyon hedeflemesi açısından da risklerin devam ettiğine dikkat çekiyorlar. TCMB son dönemde yaptığı açıklamalarda ve ekonomist sunumlarında faiz tarafında bir adım atmak için ABD Merkez Bankasının (Fed) faiz artırımlarına başlamasını bekleyeceğine işaret ediyor.
