20 milyarlık artış
Türkiyede yılda 1.1 milyonun üzerinde konut el değiştiriyor. Peşinatı bulan eve giriyor. Günümüz şartlarında peşin parayla konut almak sabit gelirliler için çok zor. Bu nedenle genelde banka kredileri tercih ediliyor.
Kredili konut satışları son yıllarda hızla arttı. BDDKnın Mart ayı verilerine göre; 131 milyar liranın üzerinde konut kredisi kullanıldı. Geçen yıl aynı dönemde bu rakam 111.4 milyar liraydı.
Tüketiciyi bezdirdi
Bankalar bu kredilerden faiz gelirinin yanında bir çok farklı ücret ve komisyonla gelir elde etti. Örneğin; tüketicinin krediyi ödemek için açtığı hesaptan işletim ücreti aldı. Kredi kullanana hayat sigortasını şart koştu.
Çok fazla şikayete neden olan bu konularla ilgili Gümrük ve Ticaret Bakanlığı yeni bir düzenleme yaptı. Düzenlemeye ilişkin yönetmelik dünkü Resmi Gazetede yayınlandı.
Açıkça bilgilendirecek
Yönetmeliğe göre; konut kredisi kullandıran kuruluşlar kredinin detaylarını içeren bilgi formunu sözleşme yapmadan önce tüketiciye vermek zorunda kalacak. Tüketici ödeme bilgileri dahil tüm masrafları gösteren formu detaylı bir şekilde inceleyebilecek.
Artık tüketici kredi aldığı için zorla sigortalı yapılamayacak. Sigorta için tüketicinin yazılı ya da elektronik ortamda onayı alınacak.
Sigortada özgürlük
Tüketicinin sigorta yaptırmak istemesi halinde, istediği sigorta şirketinden sağladığı teminat, kredi veren kuruluş tarafından kabul edilecek. Başka bir ifadeyle banka Krediyi benden aldın. Sigortanı da ben yapacağım diyemeyecek.
Bu durum da kredi kullanan tüketicinin sektörde daha uygun fiyat veren sigorta şirketinden hizmet almasının yolunu açacak. Kredi sözleşmelerinde yıllık maliyet oranı da yer alacak.
Ücret ve masrafa son
Konut kredisi sözleşmesine ilişkin bir hesap açılması ve bu hesaptan sadece kredi ile ilgili işlemler yapılması durumunda, tüketiciden bu hesaba ilişkin herhangi bir isim altında ücret veya masraf talep edilemeyecek.
Bu hesap tüketicinin, aksine yazılı talebi olmaması halinde kredinin ödenmesi ile kapanacak. Tüketicinin açık talimatı olmaksızın konut finansmanı sözleşmesi ile ilişkili bir kredili mevduat hesabı sözleşmesi yapılamayacak.
Erken ödeyene indirim
Tüketici, konut kredisinin tamamını veya bir kısmını vadesinden önce ödemek isterse banka, erken ödenen miktara göre gerekli indirimi yapacak. Ancak banka buna karşılık tüketiciden erken ödeme tazminatı talep edebilecek.
Erken ödeme tazminatı, kalan vadeye göre belirlenecek. Eğer erken ödenen anapara tutarının kalan vadesi 36 ayı geçmiyorsa anaparanın yüzde 1i kadar, aşıyorsa yüzde 2si kadar olacak. Kesinti bu oranları geçemeyecek. Erken ödeme tazminatı, tüketiciye yapılacak toplam indirim tutarını aşamayacak.
Taksitler aksarsa...
Düzenlemede konut kredisi kullanan ancak çeşitli sebeplerle taksitlerini ödeyemez duruma düşenler için de hüküm yer aldı. Buna göre; tüketici kredinin bir taksitini ödemedi diye harekete geçemeyecek. Bankanın harekete geçmesi için üst üste 2 taksitin ödenmemiş olması gerekecek.
Bu hallerin gerçekleşmesi durumunda banka, kalan borcun tamamını talep edebilecek ama bunun için de tüketiciye 30 gün daha süre verecek.
