YASED Genel Sekreteri Özyiğit: Türkiyede 2014te en fazla yatırım alan sektörlerin başında yüzde 33 ile yabancı gerçek kişilerin gayrimenkul alımları geliyor dedi.

Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED) Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Erdem, Türkiyeye 2014 yılında 12,1 milyar dolar doğrudan yatırım girişi olduğunu belirterek, Türkiye dünyada en fazla yatırım çeken 22. ülke dedi.

Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Örgütü (UNCTAD) tarafından hazırlanan ve tüm dünyada eşzamanlı olarak duyurulan Dünya Yatırım Raporu açıklandı. 201 ülkeye ilişkin uluslararası doğrudan yatırım trendlerini analiz eden rapor ile Uluslararası Yatırım Yönetiminin Reformu başlıklı özel ekin Türkiye lansmanı YASED tarafından gerçekleştirildi.

YASED Yönetim Kurulu Başkanı Erdem, Türkiye in yatırımda cazibe merkezi olması için uluslararası sermaye hareketlerinin yönünü belirleyen dinamikleri göz önünde bulundurmanın önem taşıdığını söyledi.

Sermayenin yönünü daima kendini güvende hissettiği coğrafyalara çevirdiğini vurgulayan Erdem, Türkiyeyi gelecekte ekonomik hedeflerine taşıyacak en önemli yapı taşlarından biri, yatırım ortamının sürekli iyileştirilmesi, sürdürülebilir ve öngörülebilir bir yatırım ikliminin sağlanmasıdır diye konuştu.

Bugün tüm ülkelerin yatırım ortamlarının daha cazip hale getirilmesi ve daha fazla uluslararası yatırım çekme konularında birbirleriyle rekabet halinde olduğuna dikkati çeken Erdem, uluslararası doğrudan yatırımların ülkelerin rekabet gücünü artırdığını, ekonomilerine önemli katma değer sağladığını, büyüme ve kalkınmada ise kaldıraç etkisi oluşturduğunu dile getirdi.

Erdem, 2004-2013 yılları arasında Türkiyeye sıfırdan yapılan uluslararası doğrudan yatırımların gayri safi yurtiçi hasıla üzerinde yıllık 84 milyar dolar katkı sağladığı belirterek, şunları kaydetti:

Bu ekonomik katkı, 2013 yılı gayri safi yurtiçi hasılasının yüzde 10,2sini ve aynı dönemdeki artışın yüzde 19,4ünü oluşturuyor. Söz konusu katkının önümüzdeki 10 yıllık dönemde de yüzdesel olarak artışı bekleniyor. Ayrıca bu yatırımlar 2004-2013 dönemindeki istihdam artışının yüzde 36sını karşılayarak 1,9 milyon kişiye iş imkanı yarattı. Önümüzdeki 10 yıl içinde de bu katkının yine yüzdesel olarak artacağını öngörüyoruz.

2014 İSO 500 listesinde yer alan 126 uluslararası sermayeli sanayi şirketin, ilk 500 şirketin toplam ihracatının yüzde 41ini, üretimden satışlarının yüzde 30unu, yaratılan katma değerin yüzde 40ını, istihdamın yüzde 28ini, Ar-Ge yatırımlarının ise yüzde 45ini gerçekleştirdiğini görüyoruz. Bu rakamlar, uluslararası yatırımların Türkiye in sürdürülebilir ekonomik ve sosyal kalkınmasındaki stratejik önemini ortaya koyuyor.

TÜRKİYE EN FAZLA ULUSLARARASI YATIRIM ÇEKEN İLK 10 ÜLKE İÇİNDE OLMALI

Erdem, Türkiye in küresel uluslararası doğrudan yatırım akışından her yıl yaklaşık yüzde 1 pay aldığını belirterek, Ancak biz Türkiye in dünyada en fazla uluslararası yatırım çeken ilk 10 ülke içinde olması gerektiğine, bunu sağlamak için de payını yüzde 3lere çıkaracak potansiyele sahip olduğuna inanıyoruz dedi.

Türkiye in gelecek dönemde 500 milyar dolar sanayi ihracatı ve 150 milyar dolar hizmet sektörü ihracatı hedeflerine ulaşma yönünde bir sıçrama yapması gerektiğini vurgulayan Erdem, ekonomik büyüme hamlesine devam edilmesi ve bu atılımın yapılması için gerekli ivmenin sağlanmasında uluslararası doğrudan yatırımların önemli bir rolü bulunduğuna işaret etti.

Erdem, Türkiye in bölgesel bir merkez niteliği kazanmasının hem büyümeyi katalize edebilmek hem de ihracat hacminde istenen artışı sağlayabilmek adına stratejik önem arz ettiğini aktardı.

 GELİŞMİŞ ÜLKELERE YÖNELİK DOĞRUDAN YATIRIMLAR YÜZDE 28 AZALDI

Erdem, UNCTAD Dünya Yatırım Raporu a göre 2014 yılında tüm dünyadaki uluslararası doğrudan yatırım girişinin yüzde 16 düşüşle 1,23 trilyon dolara gerilediğini söyledi.

Raporun bu düşüşün nedenini küresel ekonomideki kırılganlık, politik belirsizlik ve artan jeopolitik risklere bağladığını aktaran Erdem, bu düşüşte başı çeken gelişmiş ülkelere yönelik doğrudan yatırımların geçen yıl yüzde 28 azaldığını kaydetti.

Ancak küresel yatırımların ve gelişmiş ülkelere yönelik yatırımların yüksek oranda azalmasında Amerikadan 175 milyar dolar tutarında ve önemli bir bölümünü tek bir işlemin oluşturduğu yatırım çıkışının etkili olduğunu belirten Erdem, gelişmekte olan ülkelerin ise 681 milyar dolar doğrudan yatırım çekerek küresel doğrudan yatırım girişlerinde yüzde 55 ile en yüksek paya sahip grup olduğunu dile getirdi.

En çok doğrudan yatırım çeken ilk 10 ülkenin yarısının gelişmekte olan ülkelerden oluştuğubilgisini veren Erdem, Gelişmekte olan ülkeler sadece yatırım girişlerindeki lider konumları açısından değil, uluslararası şirketlerinin dünyaya açılımı açısından da dikkat çekici bir atılım içinde. Öyle ki gelişmekte olan ülkelerin dünyadaki yatırımları 2014 yılında 468 milyar dolara ulaştı ve bunun içinde Asya kaynaklı yatırımlar en yüksek paya sahip oldu şeklinde konuştu.

ULUSLARARASI YATIRIMCILAR TÜRKİYEYE UZUN VADELİ BAKIYOR

Türkiyeye 2014 yılındaki doğrudan yatırım girişinin bir önceki yılki seviyesini koruyarak 12,1 milyar dolar olduğu aktaran Erdem, şöyle devam etti:

Türkiye, dünya genelindeki uluslararası doğrudan yatırımlardan aldığı yüzde 1 payla aynı çizgisini koruyor. Diğer yandan gelişmekte olan ülkeler içinde 2014 yılında aldığımız pay yüzde 1,8, Batı Asya bölgesindeki payımız ise yüzde 28 oldu. Bu rakamlara göre Türkiye dünyada en fazla yatırım çeken 22. ülke. Gelişmekte olan ülkeler arasında ise en fazla uluslararası yatırım çeken 12. ülkeyiz. Batı Asya Bölgesi de ise birinciliğimizi korumaktayız.

Hep birlikte ülkemizin ekonomik önceliklerine odaklanarak, yatırım ortamının iyileştirilmesi ve küresel yatırımdan aldığımız payı artırmak yönünde tüm paydaşlarla el ele vermemiz gereken bir dönemdeyiz. Ülkemizin sürdürülebilir kalkınmasında ve sağlıklı bir ekosistem yaratılmasında uluslararası doğrudan yatırımların lokomotif rol üstlendikleri açıktır. Uluslararası yatırımcıların Türkiye in potansiyeline olan inançları, bakış açıları uzun vadelidir.

 BÖLGEDEKİ OLUMSUZ GELİŞMELER TÜRKİYENİN ALDIĞI YATIRIMLARI ETKİLİYOR

Ahmet Erdem, konuşmasının ardından basın mensuplarının sorularını yanıtladı.

Seçim sonrası oluşacak yeni hükümetle ilişkilerinin nasıl olacağı sorusuna Erdem, Seçim sonrasında oluşan sonuç doğrultusunda sürdürülebilir ve ekonomik önceliklere odaklanan bir hükümetin kurulması ve çalışmaya başlaması yönünde bütün iş dünyasıyla beraber aynı ümit ve beklenti içerisindeyiz yanıtını verdi.

Erdem, bu yıl uluslararası doğrudan yatırım girişlerinin ne kadar olacağına yönelik bir soru üzerine ise ilk çeyrekte Türkiye in aldığı uluslararası doğrudan yatırımların geçen senelere göre düşük göründüğünü söyledi.

Türkiye in bu yılın sonunda global olarak oluşacak uluslararası doğrudan yatırımların yüzde 1ine ulaşabileceğini belirten Erdem, dünya çapında büyük bir değişiklik olmazsa bu yıl Türkiyeye doğrudan yabancı yatırım girişlerinin 12 milyar dolar mertebesinde olacağını tahmin ettiklerini dile getirdi.

Erdem, bölgedeki olumsuz gelişmelerin Türkiye in bu yıl alacağı uluslararası doğrudan yatırımlar üzerinde nasıl bir etkisi olacağıyla ilgili soruyu, Bölgedeki olumsuz gelişmelerin Türkiye in aldığı uluslararası doğrudan yatırımlar üzerinde bir etkisinin olduğu aşikar. Bu etkiyi dikkate almamız lazım. Bölgemizdeki bu olumsuzluklar olmasa, şu anda belki yüzde 1in biraz üzerine çıkmış olurduk şeklinde yanıtladı.

Erdem, enerji, hızlı tüketim, gıda ve içecek ile finansın bu yıl en çok uluslararası doğrudan yatırım girişinin olacağı sektörlerden olabileceğini ifade etti.

Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED) Genel Sekreteri Özlem Özyiğit, Türkiyede 2014 e en fazla yatırım alan sektörlerin başında yüzde 33 ile yabancı gerçek kişilerin gayrimenkul alımları geliyor dedi.

Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Örgütü (UNCTAD) tarafından hazırlanan ve tüm dünyada eşzamanlı olarak duyurulan Dünya Yatırım Raporu açıklandı. 201 ülkeye ilişkin uluslararası doğrudan yatırım trendlerini analiz eden rapor ile Uluslararası Yatırım Yönetiminin Reformu başlıklı özel ekin Türkiye lansmanı YASED tarafından gerçekleştirildi.

YASED Genel Sekreteri Özyiğit, küresel uluslararası doğrudan yatırım girişlerinin 2014 yılında yüzde 16 azalarak 1,23 trilyon dolar olduğunu, ancak 2015 e 1,4 trilyon dolar, 2016da 1,5 trilyon dolar, 2017de ise 1,7 trilyon dolar küresel sermaye akışı öngörüldüğünü ifade etti.

Dünyada geçen yıl gerçekles?en her iki birles?me ve satın alma is?leminden birinin yatırım çıkıs?ı olarak gerçekles?tiğini anlatan Özyiğit, UNCTADın 2015-2017 döneminde gelis?mis? ülkelere yönelik uluslararası doğrudan yatırım girişlerinin Avro bölgesindeki belirsizlikler, jeopolitik gerginliklerin yansımaları ve gelis?mekte olan ekonomilerdeki kırılganlıklara bağlı olarak artmasının beklendiğini ifade etti.

Özyiğit, gelis?mekte olan ekonomilere yönelik uluslararası doğrudan yatırım girişlerinin 2015, 2016 ve 2017 döneminde sırasıyla yüzde 3, yüzde 4 ve yüzde 16 artmasının öngörüldüğünü aktardı.

EN FAZLA YATIRIM YABANCI GERÇEK KİŞİLERİN GAYRİMENKUL ALIMLARINDA OLDU

Özyiğit, Güney Avrupa ve Bağımsız (CIS) devletler topluluğu ülkeleri anlamına gelen geçis? ekonomilerinde uluslararası doğrudan yatırım girişlerinin, bölgelerindeki jeopolitik riskler nedeniyle azaldığını söyledi.

Uluslararası doğrudan yatırım girişlerinde lider olan gelişmekte olan ülkelerin dünya yatırımlardaki yüzdesel pay açısından da büyük bir gelişme gösterdiğini belirten Özyiğit, geçen yıl gelişmekte olan ekonomilerin yüzde 55 ile öne geçtiğini, gelişmiş ülkelerin payının da yüzde 41e gerilediğini dile getirdi.

Batı Asya Bölgesi e yönelik uluslararası doğrudan yatırımların son 6 yıldır sürekli azaldığını, 2014 itibariyle bölge toplamının 43 milyar dolara gerilediğini aktaran Özyiğit, UNCTADın sınıflandırmasına göre Batı Asya Bölgesi de yer alan Türkiye in bölgenin en çok uluslararası doğrudan yatırım çeken ekonomisi olduğunu ifade etti.

Özyiğit, dünyadaki uluslararası doğrudan yatırım girişlerindeki payı yüzde 1 olan Türkiye in yüzde 3 pay alması gerektiğini, bunun da yılda yaklaşık 30 milyar dolarlık yatırıma denk geldiğini kaydetti.

Türkiyede 2014 e en fazla yatırım alan sektörlerin başında yüzde 33 ile yabancı gerçek kişilerin gayrimenkul alımlarının geldiği bilgisini veren Özyiğit, Bu gayrimenkul sektörü demek değildir, burada bir yanlış anlaşılma olmasın. Bu yabancı gerçek kişilerin Türkiyedeki gayrimenkul alımlarıdır. Gayrimenkulu yüzde 22 ile üretim, yüzde 12 ile de finans sektörü takip etmekte.

TÜRKİYE 2000 YILINA GÖRE YATIRIM STOĞUNU YAKLAŞIK 9 KAT ARTIRDI

Özlem Özyiğit, 2014 yılında dünyada en çok uluslararası doğrudan yatırım çeken 22. ülke olan Türkiye in bir önceki yıl 26. sırada yer aldığını anımsatarak, Türkiye in 4 basamak birden yükselmesinin küresel sermayenin yüzde 16 gibi düştüğü bir ortamda önemli bir başarı olduğunu ifade etti.

Uluslararası doğrudan yatırım girişlerinin yüzde 55inin 2014 yılında ilk 10 ülkeye yöneldiğini belirten Özyiğit, ilk 25 ülkeye bakıldığında bu oranın yüzde 77ye çıktığını söyledi.

İlk 10 ülkenin gelis?mekte olan ekonomilere yönelik uluslararası doğrudan yatırım girişlerinden yüzde 74, ilk 25 ülkenin ise gelis?mekte olan ekonomilere yönelik uluslararası doğrudan yatırım girişlerinden yüzde 93 pay aldığını anlatan Özyiğit, ilk 25 ülkenin yüzde 61ini Güney ve Güney Dog?u Asya ülkelerinin oluşturduğunu kaydetti.

En fazla uluslararası doğrudan yatırım stoğuna sahip ülkenin ABD olduğunu ve son 10 yıldır da liderliğini koruduğunu belirten Özyiğit, I?spanya, Brezilya, Hindistan, Çin, Rusya ve Endonezya ın uluslararası doğrudan yatırım stoklarının ise son 14 yılda önemli ölçüde arttığını dile getirdi.

Türkiye in 2000 yılına göre yatırım stoğunu yaklaşık 9 kat artırdığını ve sıralamasını 11 sıra yükselttiğini anlatan Özyiğit, şunları kaydetti:

2014 yılındaki yatırım stoğumuz 169 milyar dolar, sıralamada ise 31inciyiz. 2000de ise 42. sıradaydık. 2013 yılında oldug?u gibi 2014 yılında da ABD, en fazla dış yatırım yapan ülke oldu. Türkiye in yaptığı dış yatırımlarda da önemli bir artış yaşandı ve 2014 e 6,8 milyar dolarla en fazla dış yatırım yapan 32. ülke oldu. Bir önceki yıl 3,5 milyar dolar ile 37. sıradaydık. Gelis?mekte olan ekonomilerde faaliyet gösteren uluslararası şirketler tarafından dig?er ülkelere yapılan yatırım tutarı 468 milyar dolara ulas?tı. Bu da küresel çapta yüzde 35lik bir pay demek.

TÜRKİYE BÖLGEDEKİ EN BÜYÜK YATIRIM ALAN ÜLKELERDEN BİRİ

UNCTAD Trend ve Veri Bölümü Direktörü Astrit Sulstarova ise küresel ekonomideki yapısal sorunlar ve jeopolitik gerilimlerin bölgesel bazda problemler getirdiğini, bunun da küresel ekonominin tümüne etki ettiğini anlattı.

Geçen yıl Çinin en çok yatırım alan ülke olduğunu, ardından Hong Kong ile ABD in geldiğini aktaran Sulstarova, geçiş ekonomisinde olan ülkelerdeki doğrudan sermaye girişlerinde yarı yarıya düşüş olduğunu ifade etti.

Sulstarova, Afrika ülkelerindeki hizmet sektörü yatırımlarına dikkati çekerek, 2013 e büyük bir yatırım vardı. Ancak maalesef bölgesel çatışmalar ve sınır sorunları bu ülkelere giren yabancı yatırımları etkiledi. Temel olarak 17 tane Afrika ülkesinden alınan verilere göre yabancı doğrudan yatırım stok verisine baktığınızda Afrika ülkelerindeki yatırımın neredeyse yarısı hizmetler sektörüne gitti. Bu imalatın 2 katı bir rakam değerlendirmesini yaptı.

Türkiye in de içinde bulunduğu Batı Asya grubunda son 6 yıldır yabancı doğrudan yatırımın düştüğünü dile getiren Sulstarova, şunları kaydetti:

Bölgedeki sıkıntılar nedeniyle yatırımlarda düşüş var ancak Türkiye bölgedeki en büyük yatırım alan ülkelerden bir tanesi. Yabancı doğrudan yatırım sermaye, yatırım ve şirketler arası kredilerden oluşur. Baktığımız zaman sermaye kısmı artmış, yatırımcılar Türkiyeye yatırım yapmaya devam etmişler. Türkiyedeki yabancı ülkeler karlarını kendi ülkelerine götürmektense ülkede yatırım yapmaya devam etmişler. Bu arada Türkiyeden dışarı yapılan yatırımlar yüzde 89 arttı. Türk KOBİleri, gelişmekte olan ülkeler arasında son derece yüksek yatırımlar yapıyor.