SENİM TANAY KARAKUŞ
senim.tanay@posta.com.tr
GARD Türkiye Koordinatör Yardımcısı ve Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Bilun Gemicioğlu, astım hastalarının rahat bir nefes alması için dikkat edilmesi gerekenleri anlattı:
POLENLER: Her bitkinin polen yayma dönemi değişiyor. Ağaç polenleri Şubat-Mart, çim polenleri Nisandan Temmuz ortasına kadar, yabani ot polenleri de yaz sonu ve sonbaharda ortaya çıkıyor. Bu dönemlerden hangisi sizi etkiliyorsa mümkün olduğunca dış ortam aktivitelerinden kaçının. Polen yayılımının yoğun olduğu dönemde kapı ve pencerelerinizi kapalı tutun. Eve geldiğinizde hemen duş alın ve elbiselerinizi yıkanmak üzere sepete atmayı ihml etmeyin.
Prof. Dr. Bilun Gemicioğlu
YATAK ÇARŞAFLARINI SEVİYORLAR
EV TOZU AKARLARI: Ev tozunda yaşayan, gözle görülemeyen küçük böceklere akarlar diyoruz. Nemli ve sıcak ortamları mesken tutan akarlar, en fazla yatak çarşaflarımızı seviyor. Bu nedenle yatak takımlarını en az haftada bir değiştirmek ve 60 derecenin üzerinde yıkamak gerekiyor. Eşyalara yapışıp buradan sürekli havaya yayılan akarlara karşı, güçlü bir elektrik süpürgesiyle haftada en az bir kez temizlik yapmak çok önemli. Eğer eşyalarınızı üst üste istiflemekten hoşlanıyorsanız bu alışkanlığınızdan bir an önce vazgeçin. Çünkü akarların en çabuk üredikleri yerlerin başında burası yer alıyor.
HAYVAN TÜYLERİ: Tüm tüylü hayvanlar alerjiye neden olabilir. Üstelik alerji sadece tüyler sebebiyle değil, hayvanların ağzında oluşan epitel dokuların uçuşmasıyla bile ortaya çıkabiliyor. Bu sebeple hassas kişiler, eğer hayvanlarını evden gönderemiyorlarsa sık sık yıkamalı, evde halı ve kumaş kaplı eşyalarını azaltmalı. Kedi ve köpek alerjenleri giysilerle taşınabildiği için temas sonrası mutlaka kıyafetler değiştirilmeli.
EVDE ÇAMAŞIR KURUTMAYIN
MANTAR SPORLARI: Nemi en çok seven mikroorganizmaların başında mantar geliyor. Mantarlar en çok havasız yerlerde, banyo perdelerinde ve pencere pervazlarında görülüyor. Mekna şıklık katsın diye alınan süs bitkileri de rutubeti artırıp mantara elverişli bir ortam oluşturabiliyor. Hatta ayak parmağınızda var olan bir mantar enfeksiyonu bile eğer astımlıysanız hastalığınızı tetikleyebiliyor. Önlem almak için evin içinde çamaşır kurutmayın, eski halılarınızı ve küf kokan eşyalarınızı asla kullanmayın.
HAMAM BÖCEKLERİ: Özellikle şehirlerdeki toplu konutlarda sıkça karşılaştığımız bu haşereler, alerjiye yol açıyor. Hamam böceğinin derisini değiştirmesiyle eski derisi toz haline geliyor ve havaya yayılan bu toz, astım hastalarının solunumunu güçleştiriyor. Bu nedenle böceklerin girebileceği kapı altı boşluklarının ve çatlakların mutlaka onarılması gerekiyor. Özel kimyasal maddelerle bu haşerelerin yok edilmesi de en kalıcı çözüm. Tabiî o ilaçlama esnasında astım hastaları orada asla bulunmamalı!
YERKEN BİR KEZ DAHA DÜŞÜNÜN
İLAÇLAR: Bilinçsiz ilaç kullanımı, astım hastaları için de büyük bir sorun. Gelişigüzel kullanılan antibiyotik başta olmak üzere pek çok ilaç, hastayı krize sokabiliyor. Öyle ki kullanılan göz damlaları bile astımı tetiklemeye yetiyor. Eğer astım hastasıysanız doktora gittiğinizde mutlaka bunu belirtin ve verilen ilaçları sizi takip eden doktorunuza danışmadan kullanmayın.
BESİN KATKI MADDELERİ: Alerjen özellikteki besin maddeleri, alerjik bireylerin hayatını kbusa çevirebiliyor. Balık, kabuklu deniz ürünleri, yumurta vs. gibi yiyeceklerin kokusu bile astımlı birini krize sokmaya yetiyor. Bunun yanı sıra besinlere lezzet vermek için kullanılan bulyonlar, kurutulmuş ve paketlenmiş meyve, turşu hatta meyve suları dahi dikkatli olunması gereken yiyecek ve içecekler arasında listebaşı. Çin mutfağında sık kullanılan soya ürünleri de astım yakınmalarını artırıyor. Bu nedenle hangi besine karşı duyarlı olduğunuzu, yapılacak basit testlerle mutlaka öğrenmeli ve onlardan uzak durmalısınız.
