Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) HIV/AIDS Çalışma Grubu Genel Sekreteri Doç. Dr. Asuman İnan, HIV/AIDS, tanı ve tedavisindeki gelişmeler sonucunda artık ölümcül değil, diyabet gibi hipertansiyon gibi kronik bir hastalık. Yakın bir gelecekte hastalığın tamamen tedavi edilmesi mümkün olacak gibi görünmektedir dedi.

İnan, yaptığı açıklamada, Türkiyede 1985ten, Haziran 2015e kadar toplam 10 bin 475 HIV/AIDS vakasının görüldüğünü, gerçek sayının daha fazla olduğunu tahmin ettiklerini belirtti.

Vakaların çoğunluğunun 25-49 yaş aralığında ve etkilenen bireylerin yüzde 83ünün erkekler olduğuna dikkat çeken İnan, Türkiyede hastalığın görülme sıklığının düşük olmasına rağmen, yeni olgu sayısının her yıl arttığını vurguladı.

İnan, 2014 yılının ilk 6 ayında 632, 2015 yılının ilk 6 ayında ise 893 yeni olgu bildirildiğini aktararak, Ülkemiz nüfusunun genç olması, nüfus hareketliliği, turizm ülkesi olmamız, kayıtsız çalışan seks işçilerinin artması, damar içi uyuşturucu kullanımının artması, korunmaya yönelik düzenli eğitim programlarının olmaması, HIV ile yaşayanlara yönelik ayrımcılığın devam etmesi gibi çok sayıda faktör bu artışın nedeni olabilir ifadesini kullandı.

 Sağlık Bakanlığı bu konuda oldukça duyarlı

Türkiyede Sağlık Bakanlığına bildirilen olguların yüzde 17sinin kadın olduğunu anlatan İnan, şöyle konuştu:

Kesin sayı bilinmemekle birlikte kadın olguların çoğuna virüs eşinden bulaşmaktadır. Özellikle eşleri ileri dönem HIV/AIDS olgusu ise ve hayatını kaybederse, kadınlar hastalığın getirdiği yükün yanı sıra çocuklarının ve kendilerinin yaşamlarını sürdürmeye çalışırken, hem ekonomik hem de sosyal olarak çok büyük sorunlar yaşamaktadırlar. Yıllar içerisindeki gelişmelere göz attığımızda Sağlık Bakanlığı bu konuda oldukça duyarlı. Örneğin ülkemizde HIV/AIDS olgularının tanı ve tedaviye ücretsiz olarak ulaşabilmeleri, gönüllü test ve danışmanlık merkezlerinin kurulması, HIV tanı ve tedavi rehberinin yayımlanması bu yaklaşımın sonuçlarıdır ancak olguların artışı da göz önüne alındığında bu konuda daha yapılacak çok iş olduğu açıktır.

İnan, HIVin kan ve kadın ile erkeğin cinsel salgılarıyla bulaştığını hatırlatarak, korunmasız cinsel temas, kan ve kan ürünleri, damar içi uyuşturucu kullanımı sırasında ortak enjektör kullanımı ve anneden bebeğe geçişin başlıca bulaşma yolları olduğunu belirtti.

 Hastalığın tamamen tedavisi mümkün olacak

Virüsün, dış ortamda uzun süre canlı kalamayacağını ve çamaşır suyu gibi dezenfektanlara duyarlı olduğunu bildiren İnan, Dokunmak, el sıkışmak, öpüşmek, sarılmak, aynı saunayı, havuzu, banyoyu, tuvaleti, tabağı, bardağı, çatalı, kaşığı kullanmak, aynı giysileri giymek, telefon kulaklığı, gözyaşı, ter, tükürük, sivrisinek, böcek, arı sokması ile HIV bulaşmamaktadır değerlendirmesinde bulundu.
İnan, dünyada olduğu gibi Türkiyede de HIV/AIDS vakalarının yaşadığı en büyük mağduriyetin hala damgalanmak ve ayrımcılık olduğuna dikkat çekerek, sözlerini şöyle sürdürdü:

HIV/AIDSin tanı ve tedavisindeki gelişmeler sonucunda artık ölümcül değil, diyabet gibi hipertansiyon gibi kronik bir hastalık. Yeni ilaçların kısa ve uzun dönemde etkinlikleri daha fazladır ve bu ilaçlar ile hastaların fiziksel görünümünü bozan, yaşam kalitesini düşüren yan etkilerin görülme riski büyük ölçüde azalmıştır. Ayrıca son dönemde kullanılan ilaçların tek tablette sunulması ile hastalara kullanım kolaylığı da mümkün olmuştur. Yine aşılar ve özellikle virüsün vücuttan tamamen atılması yani kür son dönemde üzerinde en çok çalışılan ve konuşulan konulardır. Yani yakın bir gelecekte hastalığın tamamen tedavi edilmesi mümkün olacak gibi görünmektedir.

İnan, hastalığın tanı ve tedavisinin yanında önlenmesinin de çok büyük önem taşıdığını, bunu sağlamanın ilk adımının toplumun hastalığın bulaşma yolları ve korunma yöntemleri konusunda eğitilmesi, bu konudaki farkındalığın arttırılması olduğunu belirtti.

KLİMİK Başkanı Prof. Dr. Önder Ergönül ise Birleşmiş Milletlerin HIV virüsü ile mücadele kuruluşu UNAIDSin 2015 raporuna göre, dünya genelinde 36,9 milyon kişinin bu virüsü taşıdığını belirterek, 17,1 milyon kişinin HIV virüsü taşımasına rağmen durumunun farkında bile olmadığını bildirdi.
Ergönül, bunun yanında, 22 milyon HIV taşıyıcısının tedaviye erişiminin bulunmadığını ve bunların 1,8 milyonunu çocukların oluşturduğunu aktararak, UNAIDS, 2030 yılına kadar AIDSi tamamen bitirmeyi hedeflediğini vurguladı.

Yeni HIV vakalarında yüzde 35, AIDSe bağlı ölümlerde ise yüzde 42 düşüş yaşandığına işaret eden Ergönül, şunları söyledi:

2000 yılından bu yana 25,3 milyon kişi AIDS ile ilişkili hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetmiştir. Her yıl 220 bini çocuk olmak üzere, 2 milyon kişi HIV ile infekte olmaktadır. Yine her yıl 150 bini çocuk olmak üzere, 1,2 milyon kişi bu hastalık nedeniyle ölmektedir. Bu son derece yüksek rakamlara rağmen, genel olarak bakıldığında dünya çapında yapılan çalışmalar sonucunda, HIV ile infekte olma oranı erişkinlerde yüzde 35, çocuklarda yüzde 58, hastalığa bağlı ölüm oranı yüzde 42 oranında azalmıştır. Türkiyede eşlerinden HIV virüsü bulaşmış kadınlar maddi manevi zor durumda.

AA