Gıda zehirlenmelerinin en önemli nedeninin tüketilen gıdaların sıcak altında unutularak daha sonra tekrar yenmesi olduğunu belirten Medline Acil Sağlık Genel Direktörü Dr. Koray Akay, nelere dikkat edilmesi ile ilgili şunları söylüyor:
Neden zehirleniriz?
Gıda zehirlenmelerinin yaz aylarında daha sık görülmesinin nedeni, yemeklerin uygun ortamlarda ve sıcaklıklarda saklanmamasıdır. Dikkatsizlik ve unutkanlıkla buzdolabına konulmayan yiyecekler, birkaç saat açıkta bırakılmış süt veya uygun çözdürülmemiş et nedeniyle kişiler kendilerini bir anda hastanede bulabilir. Besinlerin içerisindeki zararlı bakterilerin tüketimi ile ya da bakterilerin ürettikleri zehirli maddelerin besinlere bulaşması ile gıda zehirlenmeleri meydana gelir. Besinlerin satın alındıktan sonra uygun şekilde saklanması, pişirilmesi, soğutulması gıda zehirlenmelerinin oluşmasını engeller.
Hangi yiyecekler riskli?
Özellikle yazın riskli yiyecekler grubuna giren besinler; et ve et ürünleri, süt ve süt ürünleri, patates, salata sosları, pirinç ve çeşitli tahıl ürünleri, mayonez, deniz ürünleri ve meyvelerdir.
Kişi gıda zehirlenmesi yaşadığını nerden anlar?
Yemek sonrası kişi kendisinde karında kramplar,karın ağrısı, bulantı, kusma, ishal, baş ağrısı ve yüksek ateş gibi belirtiler hissediyorsa gıda zehirlenmesi geçiriyor olabilir. Ateş görülmeyen gıda zehirlenmeleri genelde 56 saat sonra son bulur. Ateşli gıda zehirlenmeleri ise daha uzun süre devam eder.
Zehirlendiğini anlayan kişi ilk müdahale olarak ne yapmalı?
Besin zehirlenmesinden şüphelenen kişi mümkün olduğunca kaybettiğimiz sıvıyı ve minerali yerine koymaya çalışmalı. Bolca su, gazı çıkarılmış mineralli su (soda), yüksek tansiyon problemi yoksa tuzlu ayran,çay tüketilmeli. Aldığımız sıvının vücutta kalmasına yardımcı olmak için şeker hastalığımız yoksa haşlanmış patates, sade galeta, pirinç lapası, kabuğu soyulmuş elma, muz yiyebiliriz. Bu yaptıklarımıza rağmen şikayetlerimiz azalmıyorsa, artıyorsa, dışkıda kan görürsek, belirtilere baş dönmesi, çift görme eklendiyse muhakkak en yakın sağlık kuruluşuna müracaat etmeliyiz.
Gıda zehirlenmesi yaşamamak için nelere dikkat etmek gerekir?
-Yiyecek, içecek ve tüm besin maddelerini ele almadan önce eller mutlaka iyice yıkanmalıdır.
-Yiyecekler buzdolabında uygun şekilde saklanmalı, et ve sebzeler birbirine temas etmemelidir.
-Çiğ tüketilecek sebze ve meyveler akan su altında iyice yıkandıktan sonra tüketilmelidir.
-Yemek sonrası tüm gıda maddeleri dolaba geri kaldırılmalıdır.
-Pişen besinler yine dışarda serin bir yerde soğumaya bırakılmalı sıcakta bekletilmemelidir.
-Yemekler ağzı açık olarak bekletilmemelidir.
-Artmış yiyecekler buzdolabında 24 saatten fazla bekletilmemelidir.
-Et, tavuk ve balıklar iyi paketlenmiş bir şekilde buzdolabına konulmalıdır. Paketten sızacak et sularının başka bir besine teması gıda zehirlenmelerine yol açabilir.
-Etler akan su altında ya da buzdolabında çözdürülmelidir. Açık ortam et çözdürmeye uygun değildir.
-Çözdürülen et hiçbir şekilde tekrar dondurulmamalı ve tüketilmelidir.
-Buzdolabına yerleştirilecek besinlerin birbirine temas etmeyecek şekilde yerleştirilmesi sağlık için önemlidir.
