Massachusetts Teknoloji Enstitüsünde (Massachusetts Institute of Technology- MIT) Yılmaz Laboratuvarını kuran Yrd. Doç. Dr. Ömer Yılmaz ile Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesinin İmmünoloji bölümünde doktorasını tamamlamak üzere olan Semir Beyaz, tıp dünyasında yankı uyandıran bir araştırma gerçekleştirdi.
Türk bilim adamları Yılmaz ve Beyaz, 9 ila 12 ay, sağlıklı fareleri yüzde 60 yağlı bir diyetle besleyerek kök hücreler ve obezite bağlantılı kanser arasındaki olası ilişkiyi inceledi.
Çalışma sonucunda Yılmaz ve Beyaz, yağlı beslenmenin kök hücre üzerine etkisinin, yağlı beslenme ve obezite ile kanser arasında uzun zamandır düşünülen ilişkinin sebebi olduğunu buldu.
Mart ayı başında bilim dünyasının önemli dergilerinden Natureda yayınlanan ve büyük yankı uyandıran Yılmaz ve Beyazın araştırmasına, Forbes, Independent, Boston dergisi ve CBSin WBZ Boston kanalı da yer verdi.
PROJEYE 3 YIL ÖNCE BAŞLADILAR
Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesinde de görev yapan Yılmaz ile doktora tezinin bir kısmını Harvard Üniversitesinde kan hücreleri ve Epigenetik üzerine, diğer kısmını ise MITte beslenme, kök hücre ve kanser arasındaki ilişki konusunda yapan Beyaz, yankı uyandıran araştırmalarını değerlendirdi.
Beslenmenin kök hücre üzerine etkisini ortaya çıkarmak ve bu yolla beslenme ile kanser arasındaki ilişkinin mekanizmalarını anlamak için böyle bir çalışma yaptıklarını belirten iki bilim adamı, bu ortak projele yaklaşık 3 yıl önce başladıklarını kaydetti.
Yılmaz ve Beyaz, fareler üzerinde yaptıkları çalışmada, yüksek yağlı besinlerin bağırsakta kök hücre sayısını ve işlevini arttırdığını ortaya çıkardıklarını dile getirerek, yağlı beslenme ve obezite ile kanser arasında uzun zamandır düşünülen ilişkinin sebebinin, yağlı beslenmenin kök hücre üzerine etkisinden kaynaklanabileceğini gösterdiklerini bildirdi.
KÖK HÜCREYE DÖNÜŞEBİLİYORLAR
Türk bilim adamları, bu çalışmada en ilgi çekici noktalardan birinin de normal farede kök hücre özelliği olmayan bazı hücrelerin, yüksek yağlı beslenme sonucunda kök hücre özelliği kazandığını görmeleri olduğunu ifade etti.
Yrd. Doç. Dr. Yılmaz, araştırmalarıyla ilgili şunları kaydetti:
Cevaplamak istediğimiz konu neden şişmanlık bağırsak kanserini artırıyor? Bunu cevaplamak için fareleri yağlı gıdalarla besledik ve şu ana kadar iki önemli buluşumuz oldu. Birincisi, şişmanlıkta bağırsakta yetişkin kök hücre sayısı artıyor. İkincisi, bağırsakta kök hücre olmayan hücre, kök hücre özelliklerini kazanıyor. Kök hücrenin önemi, bağırsaktaki bütün hücreleri üretebiliyor olması. Bu kök hücreler zamanla mutasyona uğruyor ve kansere yol açıyor. Şişmanlıkta kök hücre sayısı arttığı zaman kanser olma riski artıyor.
BAĞIRSAK KANSERİNİ ÖNLEME ÇALIŞMALARINA IŞIK TUTACAK
Araştırma sonucunda elde ettikleri bulguları Nature dergisinde yayınladıklarını ve araştırmalarının hem derginin hem de bilim dünyasının ilgisini çektiğini belirten Yılmaz, Çünkü şişmanlık ve bağırsak kanseri arasındaki ilişkinin hem hücresel hem de moleküler mekanizmasını ortaya çıkarttık. Buluşumuzun tıp dünyası açısından önemi, bağırsak kanserini önlemeye yönelik çalışmalara ışık tutmasıdır. dedi.
HER ŞEYİ DENGELİ YİYİN. FAZLA YAĞLI, FAZLA ŞEKERLİ YEMEYİN
Yılmaz, insanlara da tavsiyelerde bulunarak, Doktorunuzun dediği gıdaları yiyin, her şeyi dengeli yiyin. Fazla yağlı, fazla şekerli yemeyin. Bunlar bağırsak kanseri olasılığını artırıyor. diye konuştu.
Beyaz da kullandıkları kök hücrelerin, ABDde 2008de yasaklanan Emriyonik kök hücreler değil, yetişkin kök hücreler olduğunu söyledi.
Birlikte çalıştıkları hastanelerden elde ettikleri doku örnekleriyle laboratuvarda araştırmalarına devam ettiklerini dile getiren Beyaz, Uzun vadede amacımız, bağırsak kanserini önleyici çalışmalara destek sağlamak. Bundan sonraki aşamalarda insan doku örneklerini kullanarak, hem teşhis hem tedavi için çalışmalar yürüterek bu hastalıktan muzdarip insanlara yardımcı olmayı amaçlıyoruz. ifadesini kullandı.
ÇERMİK VE SAMANDAĞDAN MITYE
Bostonda 2009 yılında tanışan Türk iki bilim adamı hem iyi arkadaş hem de iyi meslektaş da olmuşlar.
Beyazı öğrenci gibi değil, meslektaşı olarak gördüğünü belirten Yrd. Doç. Dr. Yılmaz, Hiçbirimiz bilimin Mevlanası değiliz. dedi.
ABDnin Michigan eyaletinde 1977de doğan ve aslen Diyarbakırın Çermik ilçesinden olan Yılmaz, bugün bulunduğu konumunu Türkiyeye borçlu olduğunu da söyledi.
Anne-babasının eğitim için ABDye geldiğini anlatan Yılmaz, lisans, yüksek lisans ve doktorasını Michigan Üniversitesinde tamamladığını aktardı. Yılmaz, Harvardta post-doktora yapmak için 2008de Bostona geldiğini ve 2011de bağırsak kök hücresi ihtisası yaptığını, 2014de de MITte kendi laboratuvarını kurduğunu ifade etti.
Daha sonra ortak arkadaş vasıtasıyla aslen Hatayın Samandağ ilçesinden olan ve Harvard Üniversitesine doktora yapmak için gelen Beyazla tanışan Yılmaz, ortak alanlardaki ilgilerinden dolayı kök hücre araştırmasını birlikte başlattıklarını bildirdi.
Yılmaz, Türkiyeye sevgisini dile getirken de şunları kaydetti:
Sosyal medyada da her zaman herkese Diyarbakırlı olduğumu söylüyorum ve hepimiz ülkenin barışını istiyoruz. Çünkü benim buraya gelebilmem Türkiye Cumhuriyetinden dolayı oldu. Yani babam Cerrahpaşa Tıp mezunu. Buraya geldi. Onun için her zaman kendimi Türkiyeye borçlu hissediyorum. Yani problemlerimiz olabilir ama hepimiz Türkiyenin barışını ve başarısını istiyoruz. Diyarbakırlı olmak önemli benim için.
Lisans eğitimini İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsünde (İYTE) Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümünde yapan Beyaz da 3. sınıftayken yaz stajını Harvard Tıp Fakültesi ve Massachusetts General Hospitalda tamamladı.
İYTEden 2009da mezun olduktan sonra, Harvard Tıp Fakültesine bağlı Massachusetts General Hospitalda araştırmacı olarak çalışmaya başlayan Beyaz, Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesindeki doktorasını tamamlayarak haziran ayında doktor ünvanını almayı planlıyor.
AA
