Detoks; stres, çevresel etmenler, sosyal hayatla birlikte artan alkol tüketimi, ilaç kullanımı ve yanlış beslenme ile beraber vücutta biriken toksinleri uzaklaştırmak için yapılan bir arındırma programdır. Doğduğumuz günden beri oluşan çeşitli toksinler vücudumuzda birikerek vücudumuzun koruyucu kalkanına zarar vermeye başlar ve hücrelerimizin çalışmasını yavaşlatarak yaşlanmalarına neden olur. Aşırı alkol alımı, sigara kullanımı, kullanılan gereksiz ilaçlar, çevre kirliliği, aşırı katkı maddesi kullanımı, tarımsal ilaçlar, mevsiminde tüketilmeyen hormonlu gıdalar ve radyasyon gibi doğamıza aykırı zararlı faktörler vücudumuzun koruyucu kalkanını zorlar ve sağlığımızı tehlikeye sokar. Kişinin kendini daha mutsuz, daha yorgun, daha huzursuz hissetmesine neden olan bu toksinleri karaciğer, böbrek ve bağırsak kanalıyla vücudumuzdan uzaklaştırmak mümkündür.
ZAYIFLAMAYI HEDEFLEMEYİN
Detoksun pek çok insan için sadece bir zayıflama yöntemi olarak bilinmesinin yanlış olduğunun altını çizen Diyetisyen Derya Dinçer Akın, Yapılan detoks programlarını kesinlikle zayıflamak için değil, sağlığınız için tercih edin diyor ve ekliyor: Detoks programı kişinin günlük enerji gereksinimine uygun değil ise yarardan çok zarar vermektedir. Mutlaka bir diyetisyen eşliğinde bedeninize uygun, yeterli ve dengeli beslenerek, vitamin ve minerallerin günlük almanız gereken miktarları hesaplanarak detoks programına başlanmalıdır.
Detoks programları özellikle ağır ilaç kullanımı sonrası, yoğun strese maruz kalınan durumların akabininde mevsim geçişlerinde tercih edilmektedir. Mutlaka kişinin gerek psikolojik gerekse fizyolojik değerlendirmeleri yapıldıktan sonra vücudunun ihtiyaçlarına göre detoks programının içeriği, süresi ve tekrar edilip edilmemesi belirlenmelidir.
Bu dönemde uygulanacak olan detoks programının amacı toksinlerden arınmak olduğu için doğal mevsiminin sebze ve meyveleri tercih edilmelidir. Mümkünse organik beslenmeye dikkat edilmelidir. Gerek psikolojik gerekse fizyolojik arınmanın olabilmesi için stres gibi olumsuz dış etkenlerden mümkün olduğunca uzak durulması gerekir.
Detoks yaparken özellikle antioksidandan zengin sebze ve meyveler tercih edilmelidir. Domates, semizotu, hindibağ, enginar, sarımsak, soya filizi, kereviz, kapya biber, kuşkonmaz, maydanoz, kurutulmuş domates, salatalık, zencefil, kırmızı erik, kayısı, vişne, kivi, böğürtlen tercih edilebilir. Ara öğünlerde ise meyve ve sebze sularına ağırlık verilmelidir. İşlenmemiş yulaf, tam tahıllı ürünleri, omega-3 kaynağı olan balığı, kinoa ve kuru baklagilleri, bağırsak florası için faydalı olan iyi huylu bakterileri içermesi bakımından yoğurt ve kefiri, az miktarda da olsa tuzsuz kavrulmamış fındık, çiğ badem, ceviz gibi yağlı tohumlar beslenmenizde yer almalıdır.
DETOKS ADI ALTINDA SATILAN ÇAYLARA DİKKAT!
Detoks programı süresince günde en az 8-10 bardak su içilmelidir. Sıvı ihtiyacının büyük bir kısmı suya ek olarak meyve ve sebze sularından, bitki çaylarından gelecektir. Piyasada detoks adı altında satılan çayların içerisinde karaciğeri yorduğu için sinameki içerenler çaylar tercih edilmemelidir. Bu çaylar dışında rezene, kuşburnu, zencefil, yeşilçay, güçlü antioksidan olan rooibos (kırmızı çalı) çayı da tercih edilebilir. Bu süre içerisinde rafine edilmiş şeker ve şekerli gıdalardan, hazır gıdalardan, çay, kahve gibi kafein içeren içeceklerden, alkol ve sigara kullanımından kesinlikle uzak durulmalıdır. Besinler pişirilirken fırın, buharda pişirme, az suda haşlama gibi yöntemler kullanılmalı, asla kızartma, kavurma ya da direkt ısıda pişirme yöntemleri kullanılmamalıdır.
Ter bezlerini sürekli çalıştırmak ve toksin atımına destek olması amacıyla her gün en az 1 saat düzenli egzersiz yapılmalıdır. Son olarak detoks programı vücudun birikmiş olan toksinlerden arınması anlamına gelir. Kesinlikle zayıflama programları ile karıştırılmamalıdır. İkisi de kişiye özel olmasıyla benzerlik gösterirken detoks programları kısa süreli uygulanmalı ve asla sık sık tekrar edilmemeli, vücudun o an ki besinsel ihtiyacına göre planlanmalıdır. Zayıflatma programları ise beslenme alışkanlıklarınızdaki eksik ve yanlışlıkları düzelterek, yeterli ve dengeli beslenme ile uzun vadede davranış değişikliği sergilemenizi ve hedef kilonuzun kalıcı olmasını sağlamaktadır. Beslenme yönünden eksiklikleriniz olduğunu düşünüyorsanız ayrıntılı bir beslenme değerlendirmesi için mutlaka bir diyetisyene başvurulmalıdır.
HAMİLELİKTE TAVSİYE ETMİYORUZ
Hamilelik ve emzikli dönem kişiye özel bir dönemdir. Detoks programları her ne kadar vücudu zararlı toksinlerden arındırmak amacıyla yapılmak istense de gerek hamile kalmayı planlayanlar gerekse hamilelik döneminde bebeğin gelişimi olumsuz etkileneceği için kesinlikle yapılmamalıdır. Ayrıca ciddi operasyon geçirmiş kişiler, kanser olan ya da geçirmiş olanlar, kronik hastalığı olanlar, çocukluk ve ergenlik döneminde olanlar, yaşlılar asla detoks yapmamalıdırlar. Bu kriterler dışında kalan kişiler detoks yapabilir.
