Cumhurbaşkanlığı kaynakları, Erdoğanın Moskova ziyareti sırasında Türkiye ve Rusyanın birlikte inşa ettiği Moskova Merkez Camiinin açılışını yapacağını ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşeceğini belirtti. Reutersa değerlendirmede bulunan bir Cumhurbaşkanlığı yetkilisi, Putin ile yapılacak görüşmede başta enerji olmak üzere ikili ilişkiler ele alınacak. Enerji ikili ilişkilerdeki en önemli başlıklardan bir tanesi, mutlaka bu konu gündeme gelecektir. Ayrıca Suriye başta olmak üzere uluslararası konularda da görüş alış-verişi yapılması planlanıyor. İki ülke arasında bazı uluslararası konularda farklı yaklaşımlar sözkonusu. Ancak Türkiye samimi bir diyalogla bölgesel barış ve istikrara katkıyı hedefliyor dedi.   ENERJİ BAŞLIĞINDA ANA GÜNDEM TÜRK AKIMI   Erdoğan ve Putin görüşmesinin ikili ilişkilere dair bölümünde en önemli gündem başlığını oluşturacak enerji ilişkilerinde Türk Akımı projesinde yaşanan pürüzlerin ele alması bekleniyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin geçen yıl sonundaki Ankara ziyareti sırasında AB ile sürdürülen Güney Akım projesine son verildiğini buna alternatif olarak Rus gazını taşıyacak Türk Akımı projesi konusunda mutabakat sağlandığını açıklamış ve iki ülke arasında projeye ilişkin müzakereler başlamıştı Ancak Reutersa açıklamalarda bulunan üst düzey bir Türk yetkili bu müzakerelerde ilerleme sağlanamaması üzerine görüşmelerin askıya alındığı hatırlattı.   ENERJİ BAKANI DA GİDİYOR   Enerji Bakanı Ali Rıza Alaboyunun da ziyarete katılacağını belirten yetkili Rusya halen 1 Ocak 2015ten geçerli olacak şekilde yüzde 10.25lik indirime imza atmıyor. Türkiye dört hatla yapılacak olan Türk Akımının sadece ilk hattında izin verdi ama Rusya halen diğer hatlara da izin verilmesi konusunda ısrar ediyor. Bu projeyle doğrudan bağlantısı olmayan bazı talepleri de bulunuyor. Bu nedenle görüşmeler fiilen donmuş durumda... Bu ziyaretin önemli gündem maddelerinden biri bu olacak. Sonuçta 11.4 milyar euroluk bir projeden bahsediyoruz dedi. Putin geçen yıl sonundaki Türkiye ziyaretinde Türkiyenin Rusyadan satın aldığı gaza 10.25lik bir indirim yapılacağını açıklamıştı ancak bu indirim hl uygulanmadı.   GAZ İNDİRİMİ VURGUSU   Türk yetkili, Zaten ilerleme sağlanamazsa Türkiye, şu anda gündemde değil ama, gaz indirimiyle ilgili olarak tahkime ciddi ciddi düşünmek zorunda kalabilir dedi ve Türk Akımına ilişkin müzakerelerin askıya alınması nedeniyle hattan ilk akışın beklendiği gibi 2016 Aralıkta gerçekleşmesinin artık imkansız hale geldiğini ve öngörülen gecikmenin iki yıldan az olamayacağını söyledi. Türkiyenin yıllık doğalgaz tüketimi yaklaşık 50 milyar metreküpken, Rusya 28-30 milyar metreküple Türkiyenin en büyük doğalgaz tedarikçisi durumunda bulunuyor. Özertem ise seçim öncesinde ve bir geçiş hükümeti işbaşındayken yarınki ziyarette projeye ilişkin net bir karar çıkmasının zor olduğunu belirtirken, Rusyanın AB ülkeleri ile görüşmeye başladığı Kuzey Akım 2 projesinin de Türk Akımının hayata geçirilmesi açısından bir zorluk yaratabileceğini belirtti.
1 ARALIKTA İMZALADILAR
Burada iki hattan birisi önümüzdeki dönemde Rusyanın tercih edeceği hat haline dönüşebilir. Ama bu, tamamıyla Türk Akımının rafa kaldırıldığı anlamına da gelmiyor. Dört ana hattan oluşacak hattın 63 milyar metreküplük olarak değil de, 15.75 milyar metreküplük kapasite ile doğrudan Türkiyeyi besleyecek bir hatta dönüşmesi de sözkonusu olabilir diyen Özertem, Putin Erdoğan görüşmesinde bu gündeme gelebilir ama burada net bir karar çıkmak zorunda değil. Kasım ayında Antalyadaki G20 zirvesine Putinin gelmesi sözkonusu. Orada uluslararası topluma bakın Türkiye ile Rusya belli konularda beraber çalışıyor mesajı verebilmek için bu konu orada daha fazla gündeme gelebilir dedi. Karadenizin altından geçecek Türk Akımı her biri 15.75 milyar metreküp kapasiteli dört hattan oluşacak. Boru hattı 660 kilometrelik deniz geçişinden sonra 250 kilometre boyunca Türkiyenin Avrupa kıtasındaki topraklarında ilerleyecek. Söz konusu hatta dair Gazprom ile BOTAŞ arasında 1 Aralık 2014 te mutabakat zaptı imzalanmıştı.   Türkiye ve Rusyanın özellikle Suriye krizi konusundaki farklı politikaları dikkat çekiyor. Ankara Esad rejiminin meşruiyetini yitirdiğini ve Esadın Suriyenin geleceğinde bir yeri olmadığını savunurken, Suriyedeki askeri kaynaklarsa son dönemde Esad rejiminin Rusyadan gelen yeni silahları kullanmaya başladığını, hatta Rus askerlerinin Suriyede askeri operasyonlara katılmaya başladığını açıkladı. Geçen hafta Soçi kentinde Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile görüşen Dışişleri Bakanı Feridun Sinirlioğlunun da ana gündem maddesini iki ülkenin Suriye krizine ilişkin politikaları oluşturmuştu.   NET KARARLAR BEKLENMİYOR   Düşünce kuruluşu USAKın Rusya analisti Hasan Selim Özertem, bu günübirlik ziyaret sırasında temel görüş ayrılıklarına dair net kararlar çıkmasının beklenmediğini ifade ederken, Taraflar Suriye konusunda tam zıt pozisyonda. Türkiyenin temel argümanı Suriyedeki temel sıkıntının Esaddan kaynaklandığı. Rusya ise Esadın tekrar konsolide edilmesi ile birlikte gücünün artırılması ve Suriyede işleyen bir devlet sistemi ile mülteci krizinin ortadan kaldırılabileceği argümanını işliyor... Fakat özellikle Rusyanın önümüzdeki dönemde Cenevre anlaşmaları çerçevesinde bazı konularda adım atmak için Batıyla bir araya gelmesi sözkonusu olabilir. Bu olmadan taraflar Suriye konusunda anlaşmamak üzere anlaşmış gibi bir fotoğraf ortaya çıkıyor dedi. Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov geçen hafta ABD Dışişleri Bakanı John Kerrye iki ülkenin askeri yetkililerinin Suriye ve İD ile mücadele konusunda görüşmeler yapmasını önermişti. Türkiye de geçtiğimiz aylarda ABD öncülüğündeki İD karşıtı koalisyona aktif olarak katılma kararı almış ve Ağustos ayı sonundan itibaren Suriyenin kuzeyindeki İD hedeflerini vurmaya başlamıştı.