Yine geldik bir Oscar gecesine... Kırmızı halıda şıklık yarışı, en güzel konuşmayı bilmem kim yaptı, şunun hakkı yendi, asıl ödül falancaya gitmeliydi, Akademi de bu yıl şunları amma çok sevdi türü yorumların öncesinde, anında ve sonrasında sıkça yapılacağı bir organizasyonu kimi ilginç bilgiler eşliğinde izlemek istersiniz diye düşünerek bir derlemeye soyunduk. Ama nihayetinde kartvizitimizde Sinema eleştirmeni yazıyor, bu yıla ilişkin bir kuple ahkmı da umarım mazur görürsünüz...
Efendim, Akademinin bu yıl aday olarak belirlediği filmlere genel olarak göz atıldığında daha çok Bağımsız karakterli yapımların öne çıktığını görebiliyoruz. Bu da artık Amerikadaki sinema sektörünün neredeyse Eleştirmenlerle aynı çizgiye geldiklerini gösteriyor! Şaka tabii ki ama tablo böyle söylüyor. En İyi Film kategorisindeki sekiz yapımdan beni sadece Clint Eastwoodun imzasını taşıyan Keskin Nişancı, namı diğer American Sniperı rahatsız etti. Bunun nedeni de sinemasal yanından ziyade filmin politik bakış açısı ve Ortadoğu meselelerini hiç anlamadığını ve anlamak istemediğini gösteren tavrıydı. Üstelik benim için adeta bir Bilge, bir ermiş katında olan Eastwoodun böylesi bir yapıma imza atması da doğrusu ağrıma gitti.
Peki En İyi Filmi kim alır? Bence Amerikan sineması toplamında Foxcatcher Takımı, sezonun En iyi filmiydi, lakin Bennett Millerın çalışması En İyi Filmde yok. Genel toplamda ise Leviathan sezonun en iyisiydi, o da En İyi Yabancıda yarışacak. Eldeki sekiz film içinde gönlüm Boyhooddan yana ve muhtemelen Akademi de Oscarı ona verecek. En İyi Yönetmendeki adayım da Richard Linklater. Naçizane Akademinin de benzer tercihi yapacağını sanıyorum. En İyi Erkek dalında ise Akademinin Eddie Radmaynei seçeceğine adım gibi eminim ama ben olsam Steve Carella (Foxcatcher Takımı) verirdim. En İyi Kadında ise sanırım Akademiyle görüşümüz ortak olacak galiba: Still Aliceteki performansıyla Julianne Moore...
Peki bilgiler yumağı? Şimdi sıra onlara geldi...
1. Oscarda aday olan filmleri kim belirliyor? Bir ön jüri var mı?
Bir ön jüri yok, adayları Akademinin 6 bine yakın üyesi belirliyor. Prosedür şöyle: Herkes kendi meslek grubuna ilişkin tercihini belirtiyor. Yani makyajcılar En iyi makyaj ve saç tasarımı dalında, kurgucular En İyi Kurgu dalında tek bir aday belirliyor. Senarist-yönetmenlere gelince, mesela Coen kardeşler; bu tür örneklerde tek bir dalda görüş bildirebiliyorsunuz yani ya En İyi Senaryoda (Uyarlama da dahil tabii) ya da En İyi Yönetmende. Öte yandan oy kullanan bütün Akademi üyeleri En İyi Filmde de görüşlerini bildirmek zorunda. Sözün özü üyeler kendi meslek grubundaki seçimin dışında En İyi Film dalındaki tercihlerini de bildiriyorlar.
2. Hangi filmler, en çok kaç dalda aday oldu?
Büyük Budapeşte Oteli ve Birdman dokuz dalda aday oldu. Bugüne kadar en çok dalda ödüle aday iki film vardı: All About Eve (1950) ve Titanic (1997). İkisi de toplam 14 dalda adaydı.
3. Oscarın rekortmeni kim?
Meryl Streep elbette. Tecrübeli yıldız bu yıl tam 19. kez Oscara aday oldu. Streep, Sihirli Orman (Into the Woods) filmindeki performansıyla En İyi Yardımcı Kadın Oyuncuda aday. Hollywoodun yaşayan efsanesi daha önce iki kez En İyi Kadın Oyuncu (Sophienin Seçimi ve Demir Leydi) ve bir kez de En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu (Kramer Kramere Karşı) dallarında heykeli evine götürdü. Streepi bu konuda Jack Nicholson takip ediyor. Usta aktör bugüne kadar tam 12 kez Oscara aday oldu.
4. Bu yıl kadın yönetmen ve senaristlere geçit var mı?
Yok. Bu yıl Akademi üyeleri Yönetmen ve Senarist olarak kadınlara pek sıcak bakmadı. En İyi Yönetmende Oscar alan ilk ve tek kadın Kathryn Bigelowdu. Ki bence yönettiği film Hurt Locker da çok erkeksiydi hem Amerikan politikalarına uygun bir havaya sahipti hem de alabildiğine militarist tatlar taşıyordu.
5. Yedide sıfır yapar mı?
Gecenin en tuhaf heyecanını kuşkusuz Diane Warren yaşayacak. Warren, bugüne kadar En İyi Orijinal Şarkı dalında altı kez Oscara aday oldu ve hiçbirinde heykeli kucaklayamadı. Bu yıl da Beyond the Lights filminde seslendirdiği Grateful şarkısıyla aday. Warren, ola ki bir kez daha eli boş dönerse Yedide sıfır yapacak ne yazık ki...
6. Filmlerde Türkiye bağlantısı var mı?
Olmaz mı? Foxcathcer Takımının ana karakterlerinden güreşçi Mark Schultz, 1984 Olimpiyat Oyunlarında Reşit Karabacakın kolunu kırmış, bu hesap 1988 Olimpiyat Oyunlarında yine bir Türk güreşçi tarafından kapatılmıştı. Necmi Gençalp, Schultzu 14-0 yenerek elemişti. Ayrıca Whiplashte, tarihi 17. yüzyıl Osmanlısına dayanan İstanbul Zilleri ön planda.
7. Bu yıl Beşi bir yerde var mı?
Bu yılın adaylarından hiçbiri beş büyük ödülün hepsine birden (En İyi Film, En İyi Yönetmen, En İyi Erkek Oyuncu, En İyi Kadın Oyuncu ve En İyi Senaryo) aday olamadı. En son beşine birden aday olan American Hustledı, beşini birden kazanan ise Kuzuların Sessizliği.
8. 23 yıl sonra tekrar aday olan isim kim?
Laura Dern, en son 1992 yılında Rambling Rosedaki (bizde Uçarı Gül ismiyle oynamıştı) rolüyle En İyi Kadın Oyuncuda adaydı, tam 23 yıl sonra bu kez Wild filmindeki performansıyla En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu dalının beş adayından biri oldu.
9. Whiplashin senaryosu niçin En İyi Uyarlama Senaryoda aday?
Çünkü Whiplash, yönetmen Damien Chazellein 2013te çektiği bir kısa filmin uzatılmış hali. Dolayısıyla senaryosu da teknik olarak uyarlama senaryo kabul ediliyor.
10. Hulkların kardeşliği rafa mı kalkacak?
Bu yıl Halkların kardeşliğine gölge düşecek, Hulk karakterini canlandıran iki isim, Edward Norton ve Mark Ruffalo En İyi Yardımcı Erkek Oyuncuda adaylar.
11. Karısı rolündekiler Oscar kazanıyor (mu?)
Geçen yıl En İyi Kadın Oyuncuyu Blue Jasminedeki rolüyle Cate Blanchett kazanmıştı. Bu yılın da en büyük favorisi Julianne Moore. Eğer Moore kazanırsa, Alec Baldwin tuhaf bir unvanın sahibi olacak: Oynadığı filmlerde karısını canlandıran oyuncuların üst üste Oscar kazandığı aktör...
12. Bu yıla damgasını vuran en önemli özellik nedir?
Bu yılın adaylarında bol bol Gerçek karakterlerin sinema perdesine yansıyan öykülerine rastlıyoruz. Sayalım mı? Stephen Hawking, Jane Wilde Hawking (Herşeyin Teorisi), Cheryl Strayed (Yaban), Alan Turing ve şifre kırıcı arkadaşları (The Imitation Game), Chris Kyle (Keskin Nişancı), John E. duPont, Mark ve Dave Schultz (Foxcatcher Takımı), Martin Luther King, Malcolm X, Başkan Johnson (Selma) vs...
13. Hangi filmin adaylıkları Irkçılık tartışmasına yol açtı?
İki dalda, En İyi Film ve En İyi Orijinal Şarkıda aday gösterilen Özgürlük Yürüyüşü-Selmanın başka dallarda boy göstermemesi ırkçılık tartışması yarattı. Ki bence de filmde özellikle Martin Luther Kingi canlandıran David Oyelowo En İyi Erkek Oyuncuda aday gösterilebilirdi.
14. The Imitation Gamein yönetmeni nasıl bir İlke imza attı?
Tarihin en büyük matematik dehalarından Alan Turingin hayatından önemli kesitleri aktaran The Imitation Gamein yönetmeni Morten Tyldum, En İyi Yönetmen dalında aday olan ilk Norveçli unvanının da sahibi oldu.
15. Hat-trick yapan erkek oyuncu kim?
2013te Umut Işığımla En İyi Erkek Oyuncu, 2014te de American Hustlela En İyi Yardımcı Erkek Oyuncuda Oscara aday gösterilen Bradley Cooper, bu yıl da Keskin Nişancıdaki performansıyla En İyi Erkek Oyuncuda adayları arasındaki yerini aldı. Yani üç yıl üst üste törenlere katılma şansına erişerek Hat-trick yapacak... Ama geceden eli boş dönerse de Üçte sıfır kategorisindeki yerini alacak...
Aklınızda olsun!
Tören, Türkiye saatiyle 03.30da Los Angelestaki Dolby Tiyatrosunda gerçekleştirilecek.
Geceyi, Neil Patrick Harris sunacak.
Tören Digiturk Moviemax Oscarstan naklen yayımlanacak.
Hangi film, kaç dalda aday?
Birdman / 9 dalda
Büyük Budapeşte Oteli / 9 dalda
The Imitation Game / 8 dalda
Boyhood / 6 dalda
Keskin Nişancı / 6 dalda
Foxcatcher Takımı / 5 dalda
Herşeyin Teorisi / 5 dalda
Whiplash / 5 dalda
Selma / 2 dalda
UĞUR VARDAN/RADİKAL
